Ներկայացնում ենք Հայաստանի պետական ջազ նվագախմբի մենակատար, ճանաչված ջազ երգչուհի Մարինե Հակոբյանի` Marbey-ի՝ «El» ամսագրին տված հարցազրույցը։
Անցյալ տարի մի առիթով ասել էիր, որ մասնակցելու ես ջազ-փառատոնների եւ մրցույթների: Խոստումը պահում ես. գիտեմ, որ առաջիկայում մասնակցելու ես Մոսկվայում կայանալիք ջազ երաժշտության մրցույթի:
Այո’, հայտ ներկայացրի օնլայն տարբերակով: Նախնական փուլն անցա (ընտրում էին ժյուրիի և հանդիսատեսի քվեարկության արդյունքներով) և հայտնվեցի ութնյակում: Հունիսին մեկնելու եմ Մոսկվա: Իսկ հաղթանակի դեպքում մրցանակը լինելու է մասնակցություն Իսպանիայում կայանալիք Costa Del Jazz միջազգային ջազ փառատոնին:
Զարթոնքը քո առաջին տեսահոլովակն է: Այն մինիմալիզմի մեջ էր` սեւ ու սպիտակ, խոշոր պլաններ, միայն դու… Վախ չկա ՞ր հենց սկզբից այսպես ՙբաց ու մերկ՚ ներկայանալ հասարակությանը:
Գիտե’ս, ջազն այն երաժշտությունն է, որ ենթադրում է անսահման ազատություն, և այդ ազատությունը պետք չէ ինչ-որ էլեմետներով պարուրել: Ես ցանկացա իմ անհատականությամբ ու իմ լեզվով երգը հասցնել հանդիսատեսին: Ջազն արդեն ասելիք է, և կարիք չկա այն երանգավորելու:
Մեր ֆոտոշարքում դու դարձյալ համարձակ ես ներկայանում հանրությանը, բայց ավելի •այթակղիչ ես ու սեքսուալ:
Այոոո’: Իսկ շա ՞տ բաց է լինելու…
Կաշխատենք, որ ամեն բան լինի ճիշտ չափաբաժնով ու ճիշտ մատուցմամբ (հեղ.- մենք հանդիպել էինք նկարահանումից մի քանի օր առաջ)… Ա’յ, մերկ եւ սեքսուալ. հոմանիշնե ՞ր են:
Ինչպես ասացիր` ամեն ինչ մատուցման մեջ է թաքնված, գրագե’տ մատուցման: Փոքր բացվածքն անգամ կարող է գռեհիկ թվալ, մինչդեռ ավելի բաց հագուստով կարող ես սեքսուալ տեսք ունենալ: Բայց, ի վերջո, սեքսուալությունը նաև ներաշխարհի անբռնազբոս արտացոլանքն է, որն արտահայտվում է արտաքինի վրա և դրսևորվում շարժուձևի մեջ: Ամեն ինչում գաղափարական ու զգայական համակցվածություն պետք է լինի. առանց դրա մեսիջը տեղ չի հասնի: Պետք է չափը միշտ պահել ու անկեղծ լինել:
Մարինե’, քո բեմական անունը ակնթարթորեն է ծնվել:
Ընկերներով զրուցում էինք դրա շուրջ, ու այդպես… տեղում ծնվեց: Բառախաղ արեցինք, ու վերջում ստացվեց` Մարբի, Marbey:
Բայց, մինչեւ այդ, երկար ճանապարհ ես անցել: Երգել սկսել ես չորս տարեկանից:
Երեք-չորս տարեկանում մանկապատանեկան ստեղծագործության կենտրոն եմ հաճախել, հետո` երաժշտական դպրոց, դաշնամուրի բաժին: Դպրոցին զուգահեռ սկսվեց մրցույթների ու համերգների շարքը, հետո ընդունվեցի Ստեփանակերտի պետական երաժշտական ուսումնարան, դպրոցին զուգահեռ, ի դեպ:
Դպրոցը դեռ չավարտա ՞ծ:
Այո’, այո’: Դպրոցն ավարտելու տարիներին նաև առաջարկ ստացա Արցախի ջազ նվագախմբում հանդես գալ իբրև մեներգչուհի: Երկու տարի աշխատեցի այնտեղ, հետո ավարտեցի դպրոցը (ուսումնարանը կիսատ թողեցի) ու եկա Երևան` ընդունվելու Կոնսերվատորիա:
Դու այդքան շո ՞ւտ ես սկսել այս դժվարամարս ժանրը սիրել:
Ոչ այդքան շուտ: Այն ինձ գրավեց, երբ 14-15 տարեկան էի: Իսկ մինչև այդ` Ջորջ Մայքլ, Ջորջ Բենսոն…
Շադե (հեղ.- el cafe-ում, որտեղ հանդիպել էինք, հնչում էին Շադեի երգերը):
Այո’, շատ-շատ եմ սիրում:
Իսկ ե ՞րբ զգացիր, որ հենց այս ճանապարհով ես շարունակելու:
Կոնկրետ ժամանակահատված չեմ հիշում, հիշում եմ միայն, որ միշտ սիրել եմ երգն ու երաժշտություն: Ի դեպ, դպրոցում սովորելու տարիներին երգեր ունեի գրած, անգամ տեսահոլովակներ կան նկարահանված:
Երաժշտությունն իմ կյանքի միակ ու հավատարիմ ընկերն է: Կարելի է ասել`միակ սերը:
Սիրուն դեռ կգանք: Եկար Երեւան. նոր քաղաք, նոր մարդիկ ու հնարավորություններ… Ինչպե ՞ս դիմավորեցին քեզ այստեղ:
Ամեն ինչ կախված է այն բանից, թե ինչպես ես դու ինքդ նայում իրողություններին. ինչպես քո միտքն է թելադրում, այնպես էլ ընկալում ես իրերն ու մարդկանց: Իմ միտքն առաջ էր` դեպի կատարելություն, դեպի էնտուզիազմ: Կյանքը շարունակվում է, ու քեզ ոչինչ չպիտի կանգնեցնի: Առանց դժվարության ոչինչ չի կառուցվում, իսկ դրանք հաղթահարելուց հետո գալիս է բավարարվածության զգացողությունը: Ինձ շատ են օգնել, աջակցել, ու շատ շնորհակալ եմ բոլորին, ովքեր իմ կողքին են եղել ու նրանց, ովքեր այսօր ինձ հետ են, բայց, ի վերջո, մարդն ինքն է իր շարժիչ ուժը:
Քո կողքին կա ՞ տղամարդ:
Չեմ ուզում անձնականից խոսել:
Ինչո ՞ւ:
Անձնական. բառն ինքնին արդեն խոսուն է:
Բայց հանրային մարդն ինչ-որ տեղ պիտի պատրաստ լինի, որ իրեն նման հարցեր կարող են տալ, հարցեր, որոնց պատասխանները հետաքրքրում են լսարանին, եւ գուցե ավելի, քան մասնագիտական գործունեությանը վերաբերող ինֆորմացիան:
(Հեղ.- ծիծաղում է): Հանրային մարդը պետք է շատ ՙբաց՚ չլինի, այլապես հետաքրքրությունը շուտ կկորչի:
Որ լսեն քեզ` առանց շատ բան իմանալու…
Իսկապես չէի ուզենա խոսել: Ես միշտ շատ վճռական եմ եղել ու կտրուկ իմ որոշումներում. հիմա` սա, հետո` այն մեկը: Ես ինքս իմ առջև փակել եմ դռներ ու արել եմ դա գիտակցաբար: Սիրել, սիրահարվել. այս ամենը եղել է ավելի հասուն տարիքում, ինչն ավելի ճիշտ է… Ախր չեմ սիրում անձնական հարցերից խոսել:
Ինչպիսի ՞ն պետք է լինի քո կողքի տղամարդը:
Գեղեցկությունն ընկալելու և այն արարելու մեր պատկերացումները պետք է համընկնեն:
Ի ՞նչ ես կարծում, ի վերջո, ո ՞րն է ամենահիմնական տարբերությունը տղամարդու եւ կնոջ միջեւ:
Կարդացե ՞լ ես Ջոն Գրեյի ստեղծագործությունը` <<Տղամարդիկ Մարսից են, կանայք` Վեներայից>>:
Ոչ:
Այնտեղ մանրամասնորեն ներկայացված են ոչ միայն սեռերի, այլև հայացքների կտրուկ տարբերությունը հաղթահարելու ուղիները: Շատ հետաքրքիր կերպով Գրեյը ներկայացնում է, թե ինչպես են տղամարդն ու կինը նայում միևնույն պրոբլեմին: Ցանկացած գործողության նրանք գնում են` առաջնորդվելով խիստ տարբեր մոտիվներով:
Այսինքն` տղամարդիկ եւ կանայք խոսում են տարբեր լեզուներով:
Հենց այդպես: Ու եթե մենք հաշվի նստենք այս ճշմարտության հետ, ապա հնարավոր կլինի խուսափել շատ ու շատ կոնֆլիկտային իրավիճակներից և ավելորդ սթրեսներից: Միաժամանակ դա թույլ կտա ոչ այդքան կտրուկ գնահատականներ տալ գործողություններին: Ի վերջո, պրոբլեմի իրատեսական ընկալումը թույլ կտա լուծել այն շատ ավելի հեշտ ու արագ, քան պասիվությունը, անգործությունը կամ էլ <<հարմար պահ>> գտնելու փնտրտուքները… Երևի մի օր ավելի կխորանամ այս հարցի շուրջ, չգիտեմ:
Իսկ ստացվե ՞լ է այս բանաձեւով շարժվել:
Կարելի է այդպես ասել:
Խոստանում եմ կարդալ գիրքը… Ամերիկացի երգահան, դաշնակահար Ջորջ Գերշվինն ասում էր` կյանքը շատ նման է ջազի. լավագույնն այն է, երբ սկսում ես իմպրովիզ անել:
Իմպրովիզն ազատություն է, մտքի թռիչք, ինչն օգնում է կյանքին տարբեր դիտանկյուններից նայել:
Բարդ ռիթմեր են ընկած ջազի, ինչպես եւ աֆրոամերիկյան ցանկացած երաժշտության հիմքում: Հետեւաբար, հեշտ չէ իմպրովիզ անելը:
Ինչպես ջազում, այնպես էլ կյանքում ամեն բան միաժամանակ և’ պարզ է, և’ չափազանց բարդ: Ջազի միջոցով ամեն տեսակի էներգիա կարելի է փոխանցել: Այն տարբեր ելևէջներ ունի, ինչպես և կյանքը: Ռիթմը ի±նչ է` թռիչք, և պիտի կարողանալ կյանքում ևս թռիչքներ անել:
Շարունակությունը՝ այստեղ։
20:30
20:26
19:19
13:28
13:04
12:15
11:34
11:09
19:36
19:07
15:44
11:46
11:28
11:09
10:33
10:09
19:03
18:03
15:31
15:13
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | |||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
