Եթե իշխանական ուժ է, դեռ չի նշանակում, որ արեն հաղթել է. «Փաստ»

31.07.18 | 10:38

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Երևանի ավագանու ընտրություններում «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության ցուցակը գլխավորելու է Հայկ Մարությանը: Մարությանի թեկնածությունը հաստատվել է կուսակցության վարչության նիստում և երկու փուլով կայացած ներկուսակցական ընտրությունների արդյունքում: Ի դեպ, սա արդեն իսկ հետաքրքիր է, քանի որ այդ կերպ գոնե ի ցույց է դրվում ներկուսակցական ժողովրդավարությունը, ինչը բավական թույլ է զարգացած հայաստանյան քաղաքական կուսակցություններում: Թե որքանով է «ի ցույցը» իրականությանը մոտ, բոլորովին այլ հարց է: Առավել հետաքրքիր է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության թեկնածուի շուրջ սկսվող աղմուկն ու, կարելի է ասել, մտայնությունները: Տպավորությունն այն է, թե մենք գործ ունենք ոչ թե ավագանու, ոչ թե քաղաքապետի անուղղակի ընտրությունների, այլ արդեն իսկ «նշանակված» քաղաքապետի հետ: Այս մտայնություններն, ի դեպ, սկիզբ են առնում ոչ թե ՔՊ–ից, այլ, որքան էլ տարօրինակ թվա, քննադատություններից:

Ներկայումս հայաստանյան մեդիահարթակում ինչ–որ իմաստով հիստերիկ «հիասթափություն» է ՔՊ թեկնածուից և մոտավորապես նույն տիպի էլ պաշտպանություն: Նման իրավիճակը, մեղմ ասած, տարօրինակ է, որովհետև, ինչպես նշել ենք մեր նախորդ դիտարկումներից մեկում, կարծես թե մոռացության է մատնվում այն, որ նախ և առաջ մենք գործ ունենք ավագանու` ասել է թե` քաղաքական կուսակցության ու նրա ծրագրի ընտրության հետ:

Կենտրոնանալ մեկ թեկնածուի վրա, առավել ևս` մեկ ուժի վրա, պարզապես նշանակում է մի կողմ նետել ժողովրդավարության կայացումը, քննարկումները, քննադատությունները և դրվատանքը պարզապես գաղափարազրկել և վերջապես հեղինակազրկել ավագանին որպես կառույց:

Հաջորդը` Հայկ Մարությանին առաջարկել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը (անկախ հանգամանքներից, եթե նույնիսկ թեկնածու էլ փոխի, ում էլ նորից առաջադրի), ուստի հենց կուսակցությունն է պատասխանատվություն ստանձնել և՛ Մարությանի, և՛ նրա ծրագրի նկատմամբ, իսկ եթե ավելի կարճ ասենք` Հայկ Մարությանի թեկնածությունը զուտ ՔՊ–ի խնդիրն ու հարցն է և գտնվում է զուտ ՔՊ–ի պատասխանատվության տիրույթում, իսկ սրանից էլ բխում է մեկ այլ սկզբունքային կետ. «Քաղաքացիական պայմանագիրը» ավագանու ընտրություններին մասնակցող ուժերից մեկն է, ընդ որում` դեռ պարզ էլ չէ նույնիսկ, թե ՔՊ–ն միայնա՞կ է գնալու ընտրության, թե՞, այնուամենայնիվ, կմասնակցի դաշինքով` ի վերջո, նորից շեշտենք, որ խոսքը ավագանու ընտրության մասին է, իսկ ավագանին միայն առաջին համարը չէ:

Մտայնությունների մասին: Ներկայումս հայաստանյան մեդիահարթակներում հնչող տեսակետներին ու տրամադրություններին հետևելիս, այնպիսի տպավորություն է, թե

ընտրություններն արդեն վաղուց ավարտվել են, Հայկ Մարությանն արդեն քաղաքապետ է և հիմա խորը հիասթափություն է այդ պատճառով:

Բայց, կներեք, կարծես թե ավագանու ընտրությունները տեղի են ունենալու սեպտեմբերին, հաշվի առնելով առկա իրողությունները` կարող ենք գոնե հույս փայփայել, որ տեղի են ունենալու իրապես ժողովրդավար ընտրություններ` առանց ընտրակաշառքների, վարչական ու հազար ու մի այլ լծակների կիրառման: Նման պայմաններում, ի՞նչն է խանգարում ընտրել այլ քաղաքական ուժի: Կարծես թե` ոչինչ: Առավել ևս, որ կարծես մասնակիցների պակաս չենք զգա: Բայց այս պահը հանրային գիտակցության մեջ պետք է դեռ ամրապնդել, քանի որ այդ գիտակցության մեջ «Քաղաքացիական պայմանագիրն» ընկալվում է որպես իշխանական կուսակցություն, ուստի` իշխանական կուսակցության թեկնածուն, ապրիորի, համարվում է ընտրված: Ինչպես ՀՀԿ–ի ժամանակներում: Բայց չէ՞ որ նույն ՔՊ–ն, նրան օժանդակող ուժերն ու անհատները առաջնային պայքար էին մղում հենց այսօրինակ մտայնությունների դեմ, պայքար էին մղում ցույց տալու համար, որ իշխանություն ունեցող կուսակցությունն անգամ անզոր է քաղաքացու քվեի կամ արած քայլի դեմ: Այսօր նույն ՔՊ–ին ու ՔՊ–ի թեկնածուի նկատմամբ դրսևորել այնպիսի վերաբերմունք, ինչպիսին կար Հանրապետականի նկատմամբ (եթե հանրապետական է, ուրեմն հաղթել է), հավասարազոր է այդ կուսակցությանը արջի ծառայություն մատուցելուն. ի վերջո մեր երկրի առջև ծառացած շատ խնդիրներ սկսվել են ազատ ընտրության հնարավորության բացակայությունից, իսկ այսօր այնպիսի տպավորություն է, թե շատերը հենց իրենք են հրաժարվում ազատ ընտրություն կատարելուց` իրենց պատկերացման մեջ ունենալով արդեն «իշխանական կուսակցության հաղթած թեկնածուի», և հենց դրանից էլ բողոքում են: Կարճ ասած` տարօրինակ է, ինչպես նաև տարօրինակ է այն, որ ոմանք, ըստ իրենց, ավելի լավ են պատկերացնում ՔՊ–ի շահը, քան հենց ՔՊ– ն: Չնայած սա տարօրինակ էլ չէ, այլ սովորական աբսուրդ:

Մի խոսքով` ՀՀ Ընտրական օրենսգիրք, հոդված առաջին` երկրորդ կետ. «Ընտրական իրավունք ունեցող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներն ընտրություններին մասնակցում են անմիջականորեն, կամքի ազատ արտահայտությամբ, կամավոր հիմունքներով»: Կարծես թե շատ պարզ շարադրված է` ընտրեք` ում ուզում եք:

Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում