Խաչքարերին սիրահարված հորդանանցի լուսանկարիչ Ռամի Իսեռը, ով բուն մասնագիտությամբ տնտեսագետ է, իր հայաստանյան առաջին այցի ընթացքում նկատում է այն խաչքարը, որն առաջինը դարձավ հազարավոր լուսանկարներից, որոնք հետագայում արեց:
Ավելի ուշ իմանում է, որ խաչքարն ավելի քան 1900 տարի հայկական մշակույթի մի կարևոր մասնիկն է:
«Այցիս նպատակը Հայոց ցեղասպանության ուսումնասիրությունն էր: National Geographic-ի առաջարկով այցելեցի Հայաստան՝ «Արցունքներ Հայաստանից» ցուցահանդեսն իրականացնելու նպատակով:
Հայաստանում մնացի 14 օր և խաչքարերի բազմաթիվ լուսանկարներ արեցի: Այդ ճամփորդությունից հետո Հայաստանը սրտիս մեջ նկարեցի նոր ձևով, նոր գույներով: Ես մի արաբ մարդ եմ, ով մտել է գործել հայկական պատմության և մշակույթի խորքը: Պատմություն, մշակույթ, քաղաքակրթություն՝ բաներ, որոնց կարել է հանդիպել ամեն փողոցի անկյունում: «Արցունքներ Հայաստանից» ծրագիրս վերանվանեցի «Լույսեր Հայաստանից»:
Ըստ արաբ լուսանկարչի՝ հայերը առատաձեռնության, բարության մարմնավորում են, այնպիսին, ինչպիսին ինքը երբևէ չի հանդիպել իր նախորդ ճամփորդությունների ընթացքում : Իսկ Հայաստանից առաջ այցելել է ավելի քան 82 երկիր:
Ռամիի՝ Հայաստանում արված լուսանկարները ցուցադրվում են ԱՄՆ-ում, Եգիպտոսում,Փարիզում, Հռոմում, Լիբանանում… Այնուհետև, բարեգործական ցուցահանդես է տեղի կազմակերպում Երևանում ՝Թումանյանի թանգարանում: Հասույթը տրամադրվում է Գյումրու դպրոցներից մեկում համակարգչային սենյակի բացմանը:
Առաջին այցի ավարտին արդեն ուներ 3255 լուսանկար: Ուսումնասիրելով խաչքարային արվեստը՝ որոշում է դրա մասին պատմել աշխարհին ՝շեշտելով դրանց հայկական ծագումը:
«Բացի խաչքարերն ուսումնասիրելուց, սկսեցի նաև հայերեն սովորել: Այցելություններս դեպի Հայաստան դարձան առավել հաճախ: 2016 թ. հուլիսին նկարիչների միության տանը կայացավ երկրորդ ցուցահանդեսս, այս անգամ՝ «Մի խաչքարի պատմություն» խորագրով: Այնուհետև ծանոթացա «Fund 100» բարեգործական հիմնադրամի տնօրեն Տիգրան Բալոյանի հետ: Ցուցահանդեսի ողջ հասույթը տրամադրվեց հիմնադրամին, որը կոչված է օգնելու քաղցկեղով հիվանդ հայ մանուկներին»:
Իսեռն ավելի ուշ ծանոթանում է ՏՏ ոլորտի մասնագետ Մհեր Պարույրյանի հետ, և չորս հոգուց բաղկացած թիմի հետ ստեղծում «Khachkar Foundation» ծրագիրը և Khachkar.com կայքը:Այստեղ կարելի է տեսնել է շուրջ 38 000 խաչքարերի լուսանկարներ, ծանոթանալ նրանց պատմությանը:
«Կայքի նպատակն է աշխարհին ծանոթացնել խաչքարին և, առավել ճանաչելի դարձնել այն: Խաչքարերի մասին տեղեկատվությունը պարբերաբար թարմացվում է, դրանք դասակարգվում են ըստ աշխարհագրական դիրքի: Այն վիրտուալ թանգարան է: 2018 թ. խաչքարերի և իմ ծրագրերի շուրջ հանդիպում-քննարկում ունեցա Հորդանանում: Տեղի նկարիչների միության կողմից ստացա պարգև: Նույն թվականին, «Հայ եկեղեցու ազդեցությունը խաչքարի զարգացման վրա» դասախոսությունիցս հետո, Հորդանանի հայերի միության կողմից արժանացա ազգային վարչության պարգևին։
Այդ ժամանակ էլ սկսեցինք «Հայկական խաչքարը մշակութային ցեղասպանությունների և գոյության հրամայականների միջև» անունը կրող լուսանկարչական ալբոմ-գրքի նախապատրաստումը, որն այժմ տպագրության փուլում է»:
Ռամին արդեն 11 անգամ այցելել է Հայաստան և մտադիր է լինել նաև Հայաստանի գրավված տարածքներում՝ ինչպես, օրինակ, Նախիջևանում: Նրա նպատակն է լուսանկարել այնտեղի խաչքարերը ՝որպես հայ ժողովրդի դարավոր գոյության վկաներ:
«Խաչքարը մարդկանց աղոթքն է առ Աստված:Միշտ մտածում եմ՝ ինչքան մեծ է այն հավատքը,որ ստիպում է քարին աղոթք արտասանել»,- ասում է արաբ լուսանկարիչը:
15:22
11:12
10:45
10:19
10:03
21:07
19:03
18:52
18:35
18:17
18:03
14:19
14:06
13:42
13:28
13:13
10:54
10:45
10:19
10:02
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | ||
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
| 28 | 29 | 30 | 31 | ||||
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
