Երիտասարդ ընտանիքներին արտոնյալ պայմաններով բնակարան տրամադրելու համար հիփոթեքային վարկերի վերաբերյալ նախատեսվող փոփոխությունները տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանը էական համարեց:
Նա նշեց, որ նախ մինչև 30 տարով ժամկետի երկարաձգումը մոտ է միջազգային չափանիշներին, նույնիսկ որոշ զարգացած երկրների հիփոթեքային վարկավորմանը:
«Էական փոփոխություն կա կանխավճարի հետ կապված. 30 տոկոսի փոխարեն տասը տոկոս կանխավճար է նախատեսվում, եթե համավարկառուների կողմից կա գրավադրված բնակարան և բնակարանի արժեքի քսան տոկոսի ապահովագրություն: Կարծում եմ, որ բավականին կաշխուժանա այս ոլորտում հիփոթեքային վարկից օգտվող երիտասարդ ընտանիքների քանակը, և սա ընդհանուր հիփոթեքային շուկայի իրավիճակի վրա կանդրադառնա»,- ասաց նա:
Ատոմ Մարգարյանը նշեց, որ թեև իրականացվող փոփոխությունն էական է, բայց շարունակում են տոկոսադրույքները բարձր լինել:
«Հատկապես սա միջինից և միջինից բարձր երիտասարդ ընտանիքների համար է բարենպաստ: Ցածր եկամուտ ունեցող ընտանիքների համար պետք է լրացուցիչ գործիքակազմեր մտածել` ոչ միայն եկամտային հարկի հաշվին փոխհատուցել տոկոսները, այլ նաև թույլ տալ՝ ցածր եկամտային խմբում գտնվող երիտասարդ ընտանիքներն ընդհանրապես կարողանան եկամտային հարկի հաշվին հիփոթեքային վարկի նվազեցումներ անել, ինչը էական քայլ կլինի»,- ասաց նա:
Նա նշեց, որ ամուսինների առավելագույն տարիքը 70 տարեկան դարձնելը թույլ կտա՝ միջին եկամտային խմբում գտնվող ընտանիքների ավելի մեծ քանակություն ունեցողներն օգտվեն հիփոթեքային վարկից:
Անդրադառնալով բանկային ոլորտին՝ տնտեսագետն ասաց, որ վերջին տարիներին բավականին լուրջ մրցակցություն է ընթանում բանկերի միջև վարկավորման ծրագրեր իրականացնելու ուղղությամբ, և տոկոսադրույքները նաև դրա հաշվին են իջնում:
«Մյուս կողմից, դրամավարկային քաղաքականության որոշակի մեղմացումը բերել է նրան, որ լիկվիդայնությունն ավելացել է, և նրանք ավելի պատրաստակամ են վարկային միջոցների երկարաժամկետ տեղաբաշխմանը»,- ասաց նա:
Ատոմ Մարգարյանը կարծում է նաև, որ բանկերի առումով որոշակի դեր է խաղացել կուտակային կենսաթոշակային շրջանակի ընդլայնումը, քանի որ այն հնարավորություն է տվել երկար փողեր ստեղծելու, և այս ռեսուրսի հաշվին բանկային համակարգը կարող է գեներացնել երկարաժամկետ վարկերի ու հատկապես հիփոթեքային և նաև ինվեստիցիոն երկարաժամկետ ծրագրերի ֆինանսավորումը:
Տնտեսագետը նկատեց, որ վերջին տարիներին որոշակիորեն իջել էին բնակարանների գները, լճացած վիճակ էր, և մինչև 2018 թվականը շինարարությունն անկում էր ապրում, բայց այս տարվա ութ ամիսների տվյալներով՝ շինարարության ոլորտն աճել է 7.5 տոկոսով, և այդ տենդենցը շարունակվում է:
«Երկրորդային շուկայի բնակարանների ձեռքբերման ոլորտում էլ կարող է որոշակի շարժ լինել, քանի որ բնակարանային ֆոնդը մի զգալի մասով հնացած է և արդիականացման կարիք ունի, և պահանջարկի ավելացումն այդ ոլորտում ևս հավելյալ ներդրումներ անելու և բնակֆոնդը արդիականացնելու խնդիր կարող է լուծել»,- ասաց նա:
Նա նաև կարևորեց մարզերում ծրագրերի իրականացումը. ըստ Մարգարյանի՝ հատկապես սահմանամերձ համայնքներում ավելի մեծ չափով պետք է սուբսիդավորվի, քանի որ ռազմավարական նշանակություն ունի:
Տնտեսագետը չի կարծում, որ փոփոխությունների արդյունքում անշարժ գույքի շուկայում թանկացումներ կլինեն, քանի որ նախ՝ առաջարկն ընդլայնվում է, բացի դրանից, սահմանափակ վճարունակ պահանջարկը թույլ չի տա, որ գները բարձրանան:
«Բնակարանային շուկայի տրադիցիոն գործոններից մեկը մասնավոր տրանսֆերտներն են՝ հատկապես Ռուսաստանից, որոնք վերջին տարիներին կրճատվել են, և խնդիրներ կան ռուբլու արժեզրկման առումով, և այս գործոնը զսպող գործոն է՝ թե՛ առաջարկի կողմից, թե՛ ներդրումների առումով և թե՛ պահանջարկի կողմից: Այստեղ կան հակազդող գործոններ, եթե մարդկանց եկամուտները չեն աճում բարձր տեմպերով՝ գների էական բարձրացման մասին խոսք լինել չի կարող»,- ասաց նա:
Նա նկատեց, որ այսպիսի ծրագրերն ուղղված են ոչ թե բարձր եկամուտ ունեցողների բնակարանային խնդիրների լուծմանը, այլ միջին և միջինից ցածր խավի: Նա նկատեց, որ ունենք գերբևեռացված հասարակություն՝ և՛ կարգավիճակային, և՛ ունեցվածքային, և՛ եկամտային առումով. եկամտային հարկի քաղաքականությունը պետք է տանել գերբևեռացումը զսպելու ուղղությամբ և միջին խավի սոցիալական ներկայացվածությունը ընդլայնելու ուղղությամբ: «Այս կաբինետը այդ ուղղությամբ որոշակի քայլեր անում է»,- ասաց տնտեսագետը:
Ատոմ Մարգարյանը հիշեցրեց, որ այս ծրագիրը 2010 թվականին գործողության մեջ է մտել, 19 ֆինանսական կազմակերպություն է ներգրավված, այս տարվա հունիսի դրությամբ տրվել է 3342 վարկ, որից 1747-ը՝ Երևանում, մարզերում՝ 1595-ը. հիփոթեքային վարկի տակ ծախսվել է 27.5 միլիարդ դրամ:
«Սա շատ փոքր, չնչին թիվ է, եթե նկատի ունենանք, որ այլ մի քանի տասնյակ հազար այսպիսի կարիք ունենք, բայց խնդիրն աշխատանք, եկամտի աղբյուր չունենալն է»,- ասաց նա:
Ատոմ Մարգարյանի դիտարկմամբ՝ լրացուցիչ բիզնեսի հնարավորություն է նաև երկրորդային շուկայից ապահովագրական շուկայում բնակարանի արժեքի քսան տոկոսի չափով ապահովագրումը, ըստ որի՝ ապահովագրական ընկերությունը երաշխիք կդառնա և ֆորս–մաժորային իրավիճակում կկրի ռիսկը:
«Մեկ- երկու տարի հետո կարելի է խոսել՝ ինչպես կաշխատի ծրագիրը, կարող է՝ տոկոսադրույքները նվազեն, քանի որ ավանդների ծավալի մեծացման տենդենցը կբերի տոկոսադրույքների իջեցմանը, թեև Կենտրոնական բանկը այս իմաստով վերապահ է և հակված չէ հետագա իջեցման»,- ասաց նա:
10:25
10:11
09:46
09:23
09:08
23:04
22:45
13:37
13:02
10:17
09:22
22:09
20:42
20:15
19:12
17:33
17:19
17:03
16:55
16:33
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | 4 | ||||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | ||
09:56
09:45
09:33
09:16
09:02
09:45
09:36
09:29
09:14
09:02
09:46
09:44
09:35
09:29
09:16
09:02
09:58
09:47
09:34
09:16
09:02
09:54
09:45
09:37
09:27
09:02
09:46
09:36
09:27
09:16
09:02
09:45
09:34
09:17
09:02
09:33
09:13
10:02
09:56
09:45
09:33
09:15
09:02
09:55
09:44
09:33
09:17
09:02
09:26
09:15
