Գործազրկության կրճատման համար պետք է տնտեսությունը զարգացնել, այլ ճանապարհ գոյություն չունի, պետական ապարատի ուռճացումն օգուտ չէ, պետությունը չի կարող լինել գործազրկության կրճատման գործոն: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Գևորգ Պապոյանը: Նա նշեց, որ այն ճանապարհը, որն իրենք ունեն, օրինակ՝ հարկային վարչարարության պարզեցում, հիմնական հարկային դրույքաչափերի իջեցում, մեկ պատուհանի ներդրում, բիզնես-պետություն շփման մինիմալացում, այս ամենը միտված է նոր ներդրումների խթնամանը։ Սրանք մեկ օրվա լուծելու խնդիրներ չեն, դեռևս չլուծված խնդիրներ կան, և ժամանակի ընթացքում լուծելով՝ կհասնեն արդյունքի։
- Պարո՛ն Պապոյան, կառավարությունն օրերս քննարկեց կառուցվածքային փոփոխությունների նախագիծը, ըստ որի՝ 5 նախարարություն կրճատվում է։ Քաղաքական դաշտում այս նախագիծը տարակարծությունների առիթ է դարձել, քանի որ տեսակետ կա, որ հստակ հիմնավորում չկա՝ ինչո՞ւ է օպտիմալացվում կառավարությունը։
- Երբ խոսում ենք մեր պետական կառավարման ապարատի անարդյունավետության մասին, ըստ էության, ոչ ոք սա չի հերքում, քանի որ սրա մասին բոլորն են խոսել, նույնիսկ նախկին կառավարությունը։ Նպատակն է օպտիմալացմամբ գնալ ավելի կոմպակտ, ճկուն ու ավելի արագ խնդիրները լուծող նախարարությունների ստեղծմանը, և այն հաստիքները, որոնք ժամանակի ընթացքում ավելացվել են, կրճատվեն։ Տասնյակ տարիներ՝ հատկապես 2003-2004 թթ.-ից հետո, երբ ստեղծվեցին տարբեր կոալիցիաներ, այդ կոալիցիաներ ստեղծողների «քաղաքական ախորժակը» բավարարելու համար տարբեր մարզպետարաններում փոխմարզպետների հաստիքներ ստեղծվեցին, նոր նախարարություններ ավելացան, փոխնախարարներ և այլն։ Այսինքն՝ պետական կառավարման ապարատի ուռճացումը լուծել է քաղաքական խնդիր, որ կոնկրետ մարդու համար նախարարի պաշտոն ապահովեն։ Այս մարդիկ նաև ժամանակի ընթացքում իրենք իրենց հետ նոր մարդիկ են բերել և այլն։ Արդյունքում՝ պետական կառավարման համակարգը մեծացել է, արդյունավետությունն՝ ընկել։ Պետք է նկատել, որ օպտիմալացումը կառավարությունը սկսել է ինքն իրենից, քանի որ կրճատեց փոխվարչապետ, նախարար, բոլոր փոխմարզպետները մինչև վերջերս ունենին 3 կամ ավել տեղակալներ, իսկ հիմա 1 տեղակալ ունեն։ Կարևոր հիմնավորումն այն է, որ մենք նախարարությունների ֆունկցիոնալ խնդիրը պահպանում ենք, մեկ միասնական նախարարություն ենք ստեղծում, բայց ֆունկցիոնալ առումով խնդրի չի առաջանում։ Պարզապես, օրինակ, եթե մշակույթ, կրթություն, սպորտ միանում են, վերացվում են բուն մասնագիտական բաժիններին օժանդակող ծառայությունները, այլ ոչ թե բուն մասնագիտական բաժինը։ Այն բաժինները, որոնք ոլորտային քաղաքականություն են մշակում ու իրականացնում, շարունակում են ամբողջ ծավալով պահպանվել։
- Հնարավո՞ր է՝ գնում եք կրճատումների, որպեսզի գումար խնայվի, քանի որ ՀՀ արտաքին պարտքի սպասարկման հետ կապված 2020թ.-ին խնդիրներ կարող են լինել։
- Համաձայն չեմ, ավելին ասեմ՝ գաղափարական առումով պետք է այնպես լինի, որ խնայված գումարները ոչ թե ուղարկվեն պետական բյուջե զուտ խնայողություն ունենալու համար, այլ խնայված գումարները պետք է ուղղվեն աշխատավարձերի բարձրացմանը, որ մեր պետական ապարատը լինի ավելի մրցունակ, քանի որ պետական ապարատում աշխատավարձերը ցածր են, և բարձր որակավորում ունեցող մասնագետների, թոփ-մենեջերների համար մեր պետական ապարատի առաջարկած պայմաններն ընդհանրապես հետաքրքիր չեն։ Լավագույն մասնագետներին պետական ապարատ բերելու, նաև մասնավորից բերելու համար պետք է աշխատավարձ բարձրացնենք, այդ ժամանակ մենք կլուծենք պետական կառավարման համակարգի արդյունավետության խնդիրը։
- Դուք խոսում եք պետական ապարատի արդյունավետության հիմքով կրճատման մասին, սակայն կառավարությունը որևէ հստակ հաշվարկ չի ներկայացնում, թե քանի՞ հոգի է կրճատվելու, չկա հիմնավորում, որ 25 հոգի կրճատվելու է, ինչի արդյունքում այս խնդիրն է լուծվելու։
- Հիմա ընթանում է վերլուծությունների հիման վրա ձեր ասած իրական կարիքների գնահատման գործընթաց, որ այս-այս վերլուծության հիման վրա այս վարչությանը հարկավոր է այսքան աշխատակից։ Կոպիտ ասած՝ մենք չենք դնում ու, գերանդին ձեռներս, հնձում պետական կառավարման համակարգը, որի արդյունքում կարող են նաև խնդիրներ առաջանալ։ Այսօր խոսում են 10 հազար աշխատակցի կրճատման մասին, բայց դա փոթորիկ է մեկ բաժակ ջրում։ Այսինքն՝ մի գրություն է, որ հոկտեմբերին է եղել ու ընթացք չի տրվել, հետևաբար կարող եմ ասել, որ հավանության չի արժանացել։
- Ուզում եք ասել, որ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի ու ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջաջուղազյանի՝ վարչապետին ուղղված գրությունը՝ 10 հազար աշխատակից կրճատելու հետ կապված, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը մերժե՞լ է։
- Չեմ պնդում, որ մերժվել է, բայց մեկ բան ակնհայտ է՝ մենք ունենք առաջարկ, բայց չկա այն գործողության մեջ դնելու ընթացք։ Ինչպես նաև, ըստ էության, մեր պետական ապարտում 18 հազար մարդ է աշխատում, իսկ 10 հազարին կրճատելն իրատեսական չէ։ Վստահ կարող եմ ասել, որ նման թվերի մասին չի կարող խոսք լինել։ Այս փուլում մի քանի տասնյակ մարդ է, վարչապետն էլ ասաց 40 մարդ, և գործընթացը սահուն անցկացնելու դեպքում կարող է հասնել մինչև 100-ի։ Լուրջ կրճատումներ չեն լինի, բայց մարդիկ, որոնք գործառույթ չունեն իրականացնելու, պետք է հեռանան, քանի որ նրանց պահում են ՀՀ մյուս քաղաքացիները, որոնք հարկ են վճարում։ Այդ մարդկանց պետք է ուղղորդել, որ տնտեսության մեջ իրական արդյունք ստեղծեն՝ լեզուներ, ինչու չէ՝ համակարգչային գիտելիքներ տալով։
- Պարո՛ն Պապոյան, միայն ասում եք, որ պետք է աշխատեք կրճատված մարդկանց նոր հմտություններ սովորեցնելու ուղղությամբ, բայց գործնական քայլ ու ծրագրեր չկան։
- Կարևոր հարց է, բայց երբ խոսում եք ծրագրերի մասին, ասեմ, որ ես՝ որպես ԱԺ պատգամավոր, առաջարկ անելու եմ, վստահ եմ՝ այս գործողությունն այս ճանապարհով է գնալու։ Երբ խոսում ենք 40-50 հոգու մասին, ապա այդ 40-50 հոգու շահերը կարող են ոնտահարվել, բայց մյուս կողմից կա այն հարցը, թե ՀՀ քաղաքացիները պատրա՞ստ են վճարել մարդկանց համար, որոնք գործառույթ չունեն։ Հանրային շահը չի կարող տուժել, եթե 18 հազարի տեղն ունենք 36 հազար պետական ապարատ, 18 հազարով կկրճատենք գործազրկությունը, բայց դուք՝ որպես հարկատու, սրա հետ համաձա՞յն եք:
- «Իմ քայլը» դաշինքի նախընտրական ծրագրի առանցքային կետերից մեկը գործազրկության հաղթահարումն էր, սակայն, ցավոք, մենք դեռևս տեսնում ենք, որ լինում են միայն կրճատումներ: Ի՞նչ քայլեր եք նախատեսում իրականացնել գործազրկության հաղթահարման համար:
- Երբ մենք խոսում են կառավարության կառուցվածքի կրճատման մասին, սա օդից վերցված չէ, կառավարության կառուցվածքի կրճատումը, ընդհանրապես, օպտիմալացումը եղել է կառավարության ծրագրում, իսկ մեր ընտրողների Գործազրկության կրճատման համար պետք է տնտեսությունը զարգացնել, այլ ճանապարհ գոյություն չունի, պետական ապարատի ուռճացումն օգուտ չէ, պետությունը չի կարող լինել գործազրկության կրճատման գործոն, պետությունն ինքը պետք է ստեղծի պայմաններ, տա հնարավորություն, արդյունավետ օրենքներ ընդունի, ներդրումային միջավայր ստեղծի, պետական ապարատն օպտիմալացնելով՝ վարչարարությունը քչացնի, որ բիզնեսը պետության մեջ իրեն լավ զգա։ Այն ճանապարհը, որ մենք ունենք, օրինակ՝ հարկային վարչարարության պարզեցում, հիմնականում հարկային դրույքաչափերի իջեցում, մեկ պատուհանի ներդրում, բիզնես-պետություն շփման մինիմալացում, այս ամենը միտված է նոր ներդրումների խթնամանը։ Սրանք մեկ օրվա լուծելու խնդիրներ չեն, դեռևս չլուծված խնդիրներ կան, և ժամանակի ընթացքում լուծելով՝ կհասնենք արդյունքի։Ավելի քան 70 տոկոսը հավանություն է տվել այդ ծրագրին։ Այստեղ էլ մեր բնակչության մեծ մասի հետ ունենք կոնսեսուս։
- Նկատեցիք, որ կառավարությունն օպտիմալացումը սկսել է իրենից: Այս պարագայում, օրինակ՝ ինչո՞ւ չվերացվեց փոխվարչապետի հաստիքը, չէ՞ որ, ինչպես ասում են, դա ստեղծվել է նախկին վարչապետ Կարեն Կարապետյանի համար: Տնտեսագետների կարծիքով՝ որոշ նախարարությունների ղեկավարներ կարող էին կատարել փոխվարչապետի գործառույթը:
- Եթե նախկինում նույն առաջին փոխվարչապետի պաշտոնը մտածվել էր հատուկ Կարեն Կարապետյանի համար, բնական է, որ նոր իրավիճակում դրա կարիքը չկա, և այդ հաստիքը վերացվեց։ Կան որոշակի գործառույթներ՝ նախարարությունների մասով, որոնք համակարգվում են փոխվարչապետների կողմից, սա շատ կարևոր է։ Ըստ էության՝ երկրի ղեկավարը վարչապետն է, ով ունի ավելի լայն հնարավորություններ, քան նախկինները, իսկ նախկին վարչապետերը ներկայիս փոխվարչապետի գործառույթներ ունեին: Հիմա վարչապետը շատ ավելի մեծ խնդիրներ պետք է լուծի, այդ թվում՝ նաև արտաքին քաղաքական, հետևաբար այս առումով պետք են փոխվարչապետեր, որոնք կհամակարգեն կառավարության աշխատանքը, առավել ևս այդ ինստիտուտների վերացումը բյուջեի համար լրացուցիչ լուրջ խնայողություն չէ, ավելին ասեմ՝ արդյունքում ստացված ոչ համակարգվածության արդյունքում մենք կարող ենք ավելի խնդրահարույց պետական կառավարման ապարատ ունենալ:
13:39
11:09
10:44
10:19
10:02
14:25
14:10
14:00
13:43
13:25
13:09
12:48
12:26
11:33
11:03
10:33
10:02
17:39
17:22
17:02
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | ||||||
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
09:55
09:44
09:33
09:15
09:01
09:56
09:45
09:33
09:16
09:02
09:55
09:26
09:12
09:01
09:55
09:46
09:32
09:15
09:02
09:55
09:45
09:32
09:15
09:01
09:56
09:46
09:33
09:24
09:17
09:01
09:46
09:35
09:22
09:12
09:00
09:56
09:43
09:32
09:15
09:01
10:01
09:46
09:36
09:26
09:13
09:01
09:45
09:33
09:17
09:01
