Իրական փաստեր ղարաբաղյան պատերազմից և կռիվ հանուն արդարության. մեծ էկրան բարձրացավ «Իմ խաչը» գեղարվեստական ֆիլմը

05.10.19 | 10:57

Ղարաբաղյան պատերազմի մասին պատմություններն ու հիշողությունները շատ են, զենք վերցրած և ազատագրական պայքար մղած հայի մասին ֆիլմերը ևս, բայց ամեն ֆիլմն իր հերթին միտում ունի ևս մեկ անգամ հիշելու հանուն պատմական արդարության մղած պայքարն ու բարձր պահելու մեր հերոսների հիշատակը: Այսպիսի կարևոր ֆիլմերի շարքը համալրվեց ևս մեկով. հոկտեմբերի 4-ից մեկ էկրան բարձրացավ «Իմ խաչը» գեղարվեստական ֆիլմը, որի հիմքում իրական պատմություններ են և արցախյան պատերազմի երբևէ չհանրայնացված վավերագրական կադրեր Ֆիլմի բեմադրող ռեժիսոր Շավարշ Վարդանյանի անձնական արխիվից:

Շավարշ Վարդանյանը ղարաբաղյան պետերազմին հենց առաջին իսկ օրերից մասնակցել է որպես լրագրող և օպերատոր:

«Պատերազմից ունեմ նկարահանած մոտ 1200 ժամ արխիվային նյութեր, որոնք մեր հերոս տղերքի մասին են: Ես գնացել էի պատերազմի դաշտ ոչ թե զենքով, այլ գրչով և տեսախցիկով, ես շատ բան տեսա, որոնք երբեք չեմ մոռանա, տեսածս ինձ ներսից տանջում էր, և ես զգացի, որ պետք է նկարել ֆիլմ: Սցենարը գրել եմ 15 տարի առաջ, և սցենարիստներ Էդուարդ Խալդի, Արմեն Վաթյանի և Արսեն Դանիելյանի համատեղ ջանքերով այն դարձավ գեղարվեստական կինոսցենար»,- ասաց ռեժիսորը:

Ֆիլմի բեմադրող օպերատորներն են Արտավազդ Խաչատրյանը, Մաքսիմ Հայրապետովը։ Երաժշտության հեղինակն է կոմպոզիտոր Հայկոն (Հայկ Հակոբյան), իսկ ֆիլմում հնչող «Վերադարձ» երգի հեղինակներն են՝ Ռաֆֆի Ալթունյանը (երաժշտության հեղինակ) և Արթուր Սաֆարյանը (խոսքերի հեղինակ): Պրոդյուսերներն են Հրաչյա Մեսրոպյանը և Վալերի Սահարյանը։

«Ֆիլմեր կան պրոդյուսերական են համարվում, որոնք կրում են կոմերցիոն բնույթ, և կան ռեժիսորական ֆիլմեր, որոնք փառատոնային են, իսկ «Իմ խաչը» այս երկուսի միաձուլումն է »,- ասաց Վալերի Սահարյանը։

Հրաչյա Մեսրոպյանն էլ նշեց, որ դեռ 2014 թվականից մեկնարկել է ֆիլմի աշխատանքները ՝ «Ռակուրս» և մոսկովյան «APcinema» ընկերությունների կողմից Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի հետ համատեղ և ՀՀ պաշտպանության նախարարության աջակցությամբ,

բայց այս տարիների ընթացքում փորձել են չխոսել ֆիլմի մասին և պատրաստ լինելուց հետո միայն ներկայացրին հանդիսատեսի դատին:

«Իմ խաչը» գեղարվեստական ֆիլմն աչքի է ընկնում մեծ դերասանական կազմով՝ Շանթ Հովհաննիսյան, Սարգիս Գրիգորյան, Արմեն Մարգարյան, Հովակ Գալոյան, Ալեքսանդր Խաչատրյան, Արա Սարգսյան, Ռազմիկ Խոսրոև, Անի Խաչիկյան, Անդրանիկ Խաչատրյան, Լևոն Մելոյան, Լևոն Ղազարյան, Գնել Ուլիխանյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Արկադի Ղարագուլյան և այլք։ Ինչպես նաև ֆիլմում իրենց մասնակցությունն են ունեցել հրավիրված դերասաններ Տատյանա Դերբենյովան և Կարինա Գոնդագսազյանը: Բոլոր դերասանները ընտրվել են քասթինգի միջոցով, իսկ ամենդժվարը ընտրվել են գլխավոր երկու հերոսը՝ ֆրանսիացի բժիշկ Ժակը և արցախցի Սոնան:

1991 թվականին բժշկական առաքելությամբ Բաքու գործուղված բժշկին մարմնավորում է Ֆրանսիայից հրավիրված դերասան Երո Մուրյանը, իսկ վրիժառու դարձած արցախցի կնոջը՝ Նարինե Գրիգորյանը, Ժակին մեծ տարիքում՝ ռուս անվանի դերասան Բորիս Խվոշնյանսկին:

Երո Մուրյանը նշեց, որ կերպարը կերտելու հարցում դժվարություններ կային:

« Ես մաքուր խոսում եմ ռուսերեն, բայց հարկավոր էր խոսել ֆրանսիական շեշտադրումով, բացի դա ես իրականում գոյոթյուն ունեցող մարդու պետք է կերտեի, և կարևոր էր հասկանալ նրա զգացողությունները: Ես նաև գնացի հիվանդանոց, մի որոշ ժամանակ փորձաշրջան անցա, որ կարողանամ հասկանալ նաև բժշկի հոգեբանությունը: Իմ դերը խաղալու համար պետք է մոռանայի արցախյան պատերազմի մասին իմացածս ամեն ինչ և ֆրանսիացու նման նորովի ծանոթանայի իրողությանը»,- նշեց դերասանը:

Ֆիլմի գլխավոր ասելիքը՝ սա մեր կռիվն է՝ հանուն պատմական արդարության, որին միահյուսվում ֆիլմի գլխավոր հերոսներ՝ ֆրանսիացի բժիշկ Ժակի և արցախցի Սոնայի պատմությունները: Ակամա հայտնվելով երկու ազգերի բախման կիզակետում՝ ֆրանսիացին իր փրկությունը գտնում է Սոնայի մեջ: Սոնայի համար կյանքի շարժիչ ուժը մեկն է՝ վրեժխնդիր լինել անդառնալի կորստի համար, իսկ Ժակի առաքելությունը` փրկել Սոնայի ոչ միայն վիրավոր մարմինը, այլև վիրավոր հոգին։

Միասին հաղթահարելով բազում փորձություններ` նրանք փոխում են միմյանց կյանքն ու իրենց անձնական դրաման հաղթահարում մեկը մյուսի հանդեպ անսահման նվիրումով։

Հնչյունային ձևավորումը և ձայնային 5.1 ձեվաչափի համադրումը կատարվել է «Մոսֆիլմ» կինոկոնցեռնի արտադրատեխնիկական բազայում։ Հնչունային ռեժիսոր է Վասիլի Կրաչկովսկին, ձայնի երաժշտական սուպերվայզերը՝ Արտաշես Անդրեասյանը:

Արմինե Բրսոյան