Այս ամենը հակաիրավական է, բարոյական առումով՝ անընդունելի, եւ ուղղակի խայտառակություն է. Լարիսա Ալավերդյան

13.01.20 | 23:26

Սահմանադրական դատարանի շուրջ տեղի ունեցող ամբողջ գործընթացն ի սկզբանե ոչ իրավական բնույթ ուներ և սա է պատճառը, որ այդ թեմայով ցանկացած լուր, թեկուզ հերքված, թվում է համոզիչ: Tert.am-ի հետ զրույցում ասել է Հայաստանի առաջին օմբուդսմեն Լարիսա Ալավերդյանը՝ անդրադառնալով Սահմանադրական դատարանի երկու դատավորի նկատմամբ ՀՀ ոստիկանության կողմից նեղ անձնական բնույթի տեղեկություններ հավաքագրելու մասին մամուլում շրջանառվող լուրերին:

«Եթե նախկինում հակաիրավական այդքան քայլերը չլինեին, ապա հնարավոր է, որ հերքումը բավարար լիներ՝ ամեն ինչ լավ է ասելու համար: Եթե հաստատվեն լուրերը, որ դատավորներին հետևում են և այլն՝ ուղղակի աննախադեպ է: Զուտ անձնական կյանքին վերաբերող, այսպես կոչված ապացույցները, պատիվ չեն բերում նման գործողություններ իրականացնող մարմիններին»,–ասել է Լարիսա Ալավերդյանը։ Ըստ նրա՝ այս ամենը հակաիրավական է, իսկ բարոյական առումով՝ անընդունելի. «ուղղակի խայտառակություն է, վերջապես, սա բնութագրում է երկրի վիճակը», ասել է իրավապաշտպանը:

«Այս ամբողջ գործընթացը հետ է մղում մեզ, ուղղակի տապալում է այն նվաճումները, որոնք ունեցել ենք: Եթե կան մարդիկ, որոնք ոչ թե չարամտորեն են այս ամենն անում, այլ իրենց թվում է, որ կարելի է հակաիրավական մեթոդներով հասնել ինչ-որ նպատակի, ապա չարաչար սխալվում են»,- նշեց Լարիսա Ալավերդյանը: «Սահմանադրական դատարանի» մասին օրենքում փոփոխություններ կատարելը, որով առաջարկվում է 2018 թվականի ապրիլի 9-ից առաջ նշանակված ՍԴ յոթ դատավորներին ժամկետից շուտ ուղարկել թոշակի և մինչև պաշտոնավարման տարիքը լրանալը կենսաթոշակ վճարել, Ալավերդյանի կարծիքով՝ քաղաքական ճնշում է ՍԴ դատավորների նկատմամբ: «Երբ ասում են քաղաքական ճնշումներ, պարտադիր չէ, որ լինեն ստալինյան ռեպրեսիաներ: Ճնշումները լինում են ամենատարբեր ձևերով: Սահմանադրական դատարանի դատավորների մասին այս օրենքի ընդունումը ևս քաղաքական ճնշում է, այսպես ասած, օրենսդրորեն ձևակերպված»,- ասել է նա: Ըստ նրա՝ այս իշխանությունը եկել է ամբոխավարության ալիքի վրա և կարող է իրեն համարել անսխալ այնքան ժամանակ, քանի դեռ ամբոխը չի բարձրացնում իր ձայնը: «Տվյալ դեպքում, քաղաքական լիդերների հոգեբանական նկարագիրն այնպիսին է, որ անգամ այն դեպքում, երբ կարծես՝ սպառվել են բոլոր զգուշացումները, նրանք շարունակում են նույն ճանապարհը», ընդգծել է ՀՀ Մարդու իրավունքների առաին պաշտպանը: ՍԴ շուրջ ստեղծված իրավիճակի հանգուցալուծման, իրավական պետություն կայացնելու հարցում Լարիսա Ալավերդյանը միջազգային հանրության հետ մեծ հույսեր չի կապում: «Միջազգային հանրությունը նման հարցերին երբևէ ակտիվ չի մասնակցել: Իրենց մեր տարածաշրջանում հետաքրքրում է Արցախի հիմնահարցը: Կարծում եմ՝ երկրի ներսում գրագետ, մտածող խավը պետք է իր ձայնն ինչ-որ ձևով վերջապես բարձրացնի, անպայման չէ, որ հարյուր հազարներով լինի: Հակառակ դեպքում, այս ճանապարհը մեզ տանում է դեպի ճահիճ, և ոչ թե իրավական պետության կայացման»,- նշել է իրավապաշտպանը: Թե ինչու են նախկին և գործող իշխանությունների կառավարման շրջանում պաշտոններ զբաղեցրած անձանցից ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանն ու մյուս դատավորները հայտնվել իշխանության թիրախում՝ Լարիսա Ալավերդյանը պայմանավորում է հետևյալով. «Ովքեր համաձայնում են նոր իշխանությունների գործելաոճին, քաղաքականությանը, անգամ հին իշխանության ներկայացուցիչներից՝ մնում են: «Կա այդպիսի պատմական, միջազգային պրակտիկա, տվյալ դեպքում ՀՀ գլխավոր դատախազը, որին ճանաչում եմ որպես գրագետ իրավաբանի, նա, փաստորեն համաձայնում է այն քաղաքականությանը և ոճին, որը բնորոշ է նոր իշխանություններին: Ովքեր չեն համաձայնվում և կարողանում են դա անել բավականին երկար, խոսքը ՍԴ-ի դատավորների մասին է, նրանք հայտնվում են մի իրավիճակում, երբ նրանց նկատմամբ ճնշումներն ավելի ու ավելի են խորանում՝ ստանալով տարբեր ձևեր»,- ասել է նա: Ըստ Լարիսա Ալավերդյանի՝ գլխավոր հարցն այս համատեքստում այն է, թե ինչու իշխանությունը չի ցանկանում ունենալ անկախ Սահմանադրական դատարան: «Ի՞նչ պատվեր պետք է լինի, որին դիմադրելու են այս դատավորները, դա՛ է ամենամեծ հարցը: Արդյո՞ք դա վերաբերում է այս կամ այն միջազգային պայմանագիրը սահմանադրական ճանաչելուն՝ չեմ կարող ասել, կարող եմ մնալ ենթադրությունների դաշտում»,- նշել է իրավապաշտպանը: