Ծիծեռնակաբերդի բարձունքը նորից իր վրա է սևեռել հայ ժողովրդի և միջազգային հանրության հայացքը: Նորից ոգեկոչում ենք մեր անմեղ զոհերի հիշատակը: Ապրիլի 24-ը վաղուց արդեն հիշատակի օրից վերածվել է պայքարի միջոցի՝ ոչ միայն պատմական արդարությունը վերականգնելու, այլև ապագայում էլ մարդկության դեմ հանցագործությունները կանխելու համար:
Ամեն տարի ապրիլին մենք համախմբվում ենք, և մարդկությանը զգոնության ուղերձ հղում՝ հիշեցնելով ոճրագործությանը գնահատական տալու հրամայականի մասին:
Հայոց ցեղասպանությունը միյան մեր հարցը չէ, այն համամարդկային է, որը 105 տարի անց էլ դեռ չի ստացել իր պատասխանը: Խնդիրը Թուրքիայի քաղաքական էլիտայի որդեգրած ժխտողական քաղաքականության մեջ է, որը Քեմալ Աթաթուրքի կառավարության ժամանակներից ի վեր այդպես էլ չի փոխվում:
Այսօր համաշխարհային հանրությունն է կանգնած Թուրքական խնդրի առաջ: Ժամանակակից քաղաքակիրթ աշխարհում եթե պետությունը 100 տարվա հեռավորությունից էլ ժխտում է մարդկության դեմ կատարած հանցագործությունը, ուրեմն այն պոտենցիալ վտանգ է ներկայացնում ողջ մարդկության համար:
Երկիր մոլորակի հանրության ուշադրությունը Հայոց հարցի վրա սևեռողը մեր ժողուվուրդն է և օսմանյան Թուրքիայի յաթաղանից տուժած մյուս բարեկամ ազգերը: Պետականորեն Հայոց ցեղասպանության հարցը բարձրաձայնել ենք այն ժամանակ, երբ պատմության ընթացքը թեկուզ փոքր հնարավորություն է ընձեռել:
Դեռ 1915 թվականի մայիսին, Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, դաշնակից երկրները՝ Ֆրանսիան, Ռուսաստանը և Անգլիան համատեղ հռչակագրով դատապարտեցին Հայոց ցեղասպանությունը: Որքան էլ զարմանալի հնչի, բայց փաստ է, որ պետական մակարդակով Հայոց ցեղասպանությունն առաջինը ճանաչել է Օսմանյան Թուրքիան, երբ 1919 թվականին իր ռազմական տրիբունալը մահապատժի էր դատապարտում Ցեղասպանությունը իրականացնողներին: Բայց վերջիններս այդպես էլ չպատժվեցին թուրքական իշխանությունների կողմից՝ 1921 թվականին ազատ արձակվելով նորահայտ թուրքական ազգային շարժման կողմից:
Սակայն դա մահապատժից չփրկեց ջարդերի պարագլուխներին, որոնց դատավճիռը ի կատար ածեցին հայորդիները:
Պետականորեն հայ ժողովուրդը կարողացավ հարցի մասին կրկին բարձրաձայնել 1965 թվականին, երբ Խորհրդային միությունն այն թուլատրեց Ցեղասպանության 50-ամյակի տարելիցին: Նույն տարում Ուրուգվայն առաջինը պետականորեն դատապարտեց Հայոց ցեղասպանությունը: Ապրիլի 20-ին այդ երկրի Սենատի գլխավոր վեհաժողովը և Ներկայացուցիչների պալատն ընդունեց «Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրվա մասին» օրենքը:
Երկրորդ երկիրը, որն 1975 թվականին ընդունեց Հայոց ցեղասպանության փաստը՝ Կիպրոսն էր: Սա այն երկիրն է, որն իր օրինակով հասկացավ, թե ինչ հետևանքներ է թողել դարի առաջին հանցագործությունը կատարելու համար անպատիժ մնալը և համաշխարհային հանրության լռությունը: 1974 թվականին Թուրքիայի ռազմական ուժերը ներխուժեցին հյուսիսային Կիպրոս և գրավեցին կղզու 36.4%-ը: Թուրքիան իր այդ գործողությունն անվանեց «Խաղաղության գործողություն»:
Անպատժելիությունը այդ երկրի առաջ կանաչ լույս էր վառել, ոչ միայն ժխտողական կեցվածքը արդարացնելու, այլ նոր ագրեսիվ քայլերի գնալու համար: Համաշխարհային հանրության դեմքին նետած Թուրքիայի հաջորդ մարտահրավերը Սիրիա ներխուժելն էր: Չկարողանալով իսլամական ծայրահեղականների միջոցով Սիրիայի հյուսիսային՝ նաև հայաբնակ նահանգներում իր խնդիրները լուծել՝ Թուրքիան զորքեր մտցրեց այդ տարածքներ՝ հազարավոր զոհերի բերած ռազմական գորոծղությանը տալով գրեթե նույն անունը ինչ Կիպրոսում՝ «Խաղաղության աղբյուր»:
Համաշխարհային հանրությունը հասկացավ, որ եթե Ցեղասպանության ճանաչմամբ այդ երկրի իշխանություններին չկանգնեցնեն՝ մարդկությունն ականատես կլինի Թուրքիայի հերթական՝ «Խաղաղության հրաբուխ» ռազմական զոհաբեր գործողություններին:
Պատահական չէր, որ 2019 թվականի դեկտեմբերի 12-ին, ԱՄՆ Սենատը վերջապես ընդունեց` Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող և դատապարտող բանաձևը: Հատկանշականն այն է, որ ԱՄՆ-ը այդ քայլին գնաց Սիրիայում ռազմական գործողությունների ֆոնին, ինչը մեկ անգամ ևս փաստում է, որ Հայոց ցեղասպանության հարցը անցյալում չի մնացել և Թուրքիային իր պատմության հետ առերեսումը հրամայական է:
Պատմության արդարության հանգրվանին հասնելու համար անհրաժեշտ է, որ հայ ժողովրդի կողքին կանգնի առաջադեմ մարդկությունը: Հայաստանի անկախացումը՝ աշխարհի քարտեզի վրա Ցեղասպանության հետևանքների անկախ իրավահաջորդ միջազգային սուբյեկտի հայտնվելը, եղավ ազդակ մարդկությանը, որպեսզի վերջինս միանա պատմական արդարության վերականգնման պայքարին: ԽՍՀՄ փլուզման և Բաքվի դեպքերի ֆոնին, 1988 թվականին Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը ընդունեց օրենքը «Օսմանյան Թուրքիայում հայերի 1915 թվականի ցեղասպանությունը դատապարտելու մասին»:
Դրան անմիջապես հաջորդեց Արգենտինայի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը, որին հաջորդեցին Ռուսաստանը, Հունաստանը, Կանադան և Լիբանանը: Այս գործընթացը նոր փուլ մտավ, երբ իշխանության եկած ՀՀ երկրորդ նախագահը Ցեղասպանության ճանաչումն ուղղակիորեն դրեց պետության արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղությունների շարքում: Այդ ընթացքում Եղեռնը ճանաչեց 14 պետություն՝ Վատիկանը, Ֆրանսիան, Իտալիան, Գերմանիան, Շվեյցարիան և այլն:
Հայաստանի երրորդ նախագահի պաշտոնավարման ժամանակ նույնպես այդ երկրների թիվն ավելացավ մեկ տասնյակով: Մեր օրերում արդեն՝ 2019 թվականի դեկտեմբերին ԱՄՆ-ը դարձավ 34-րդ պետությունը, որն ընդունեց և դատապարտեց Հայոց ցեղասպանությունը:
Քաղաքակրթության անվտանգ զարգացման համար մարդկության դեմ կատարած հանցագործությունների ճանաչումը և դատապարտումն այլընտրանք չունի: Հայոց ցեղասպանությունը պետք է ստանա համարժեք գնահատական, և այն առաջին հերթին պետք է անի Թուրքիան: Այդ են պահանջում Հայոց ցեղասպանության անմեղ զոհերը, այդ ենք պահանջում մենք՝ նահատակների իրավահաջորդներս, այդ է պահանջում քաղաքակիրթ աշխարհը ու մարդկության անվտանգ .panorama.am
13:39
11:09
10:44
10:19
10:02
14:25
14:10
14:00
13:43
13:25
13:09
12:48
12:26
11:33
11:03
10:33
10:02
17:39
17:22
17:02
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | ||||||
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
09:55
09:44
09:33
09:15
09:01
09:56
09:45
09:33
09:16
09:02
09:55
09:26
09:12
09:01
09:55
09:46
09:32
09:15
09:02
09:55
09:45
09:32
09:15
09:01
09:56
09:46
09:33
09:24
09:17
09:01
09:46
09:35
09:22
09:12
09:00
09:56
09:43
09:32
09:15
09:01
10:01
09:46
09:36
09:26
09:13
09:01
09:45
09:33
09:17
09:01
