Lragir.am- ի հարցերին պատասխանել է Միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան Արա Ղազարյանը
Պարոն Ղազարյան, նախօրեին այդպես էլ ռազմագերիները չվերադարձան, թեև այդ մասին տեղեկատվություն էր տարածվել: Ավելի վաղ Ալիևը հայտարարել էր, որ Ադրբեջանում ռազմագերի չկա, նրանք դիվերսանտներ են: Եթե ռազմագերիները գային, դա կնշանակեր, որ Ալիևը հե՞տ է կանգնում իր ասածից:
Եթե ռազմագերիներ վերադարձվեն, արդեն կստացվեր, որ իրենք հակասում են իրենց ասածին, որովհետև և Ալիևը, և իրենց ԱԳ նախարարը հայտարարել են, որ բոլոր ռազմագերիներին «բոլորին բոլորի հետ» սկզբունքով փոխանակել են: Եթե ռազմագերիներ վերադառնան, պարզ է, որ հակասում են իրենց ասածին: Իհարկե, որևէ ձևական բացատրություն կգտնեն, հարցը դա չէ, հարցն այն է, որ այսօր նկատեցի, որ Ալիևն ասում է, որ իրենք գործում են միջազգային իրավունքով, ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ և պաշտպանվելու սկզբունքով: Այսինքն փորձում է արդարացնել իր կողմից սանձազերծված այս պատերազմը, փորձում է ներկայացնել որպես ինքնապաշտպանություն, որովհետև հարձակողական պատերազմն արգելված է միջազգային իրավունքում: Այսինքն իրենք մինչև վերջ փորձելու են այս գիծն առաջ տանել, որ պատերազմը պաշտպանողական էր, և որ պատերազմը շարունակվել է մինչև նոյեմբերի 9-ը, իսկ դրանից հետո եթե իր տարածքում գտնվում են զինված խմբավորումներ կամ զինվորներ, նրանք անօրինական խմբավորումներ են, որոնք չեն ընկնում զինվորական հասկացության տակ, հետևաբար նրանք ենթակա են քրեական հետապնդման:
Բայց, մյուս կողմից, պետք է այդ մարդկանց մեղադրանք առաջադրված լինի: Հիմա իրենք հակասության մեջ են. եթե գերիներին դիտում են որպես քրեական հետապնդման ենթակա քաղաքացիներ, ուրեմն պետք է քրեական դատավարության կարգով արդեն քրեական հետապնդում իրականացվի, իսկ դրա առաջին պայմանը պաշտպանի իրավունքն է, դատարանի իրավունքն է և հրապարակայնությունն է: Մենք չենք տեսնում, որ դա կա, մենք չգիտենք, այդ մարդկանց մեղադրանք առաջադրված է, թե ոչ, պաշտպան ունեն, թե ոչ: Եթե պաշտպաններ կան, ովքեր են այդ պաշտպանները, կարո՞ղ են ծնողները Հայաստանից կապվել նրանց հետ: Սարիբեկյանի գործով Եվրոպական դատարանն ասել է, որ պարտավոր է ապահովել այդպիսի կապ: Այսինքն որքան այդ սուտը քաղաքական դաշտում առաջ տանեն, այնքան իրավական դաշտում ավելի են խճճվելու, որովհետև Եվրոպական դատարանը Սարիբեկյանի գործով քրեական դատավարությունում նման դեպքերի համար մի շարք երաշխիքներ է ապահովել: Ասենք, Հայաստանի փաստաբանը կարո՞ղ է գնալ այնտեղ ներկայացնել: Պարտավոր են թույլ տալ գոնե շփվելու, եթե նրանք քրեական դատավարության կարգով մեղադրյալներ են: Բայց փաստորեն ոչ որպես ռազմագերի են ներկայացնում, ոչ էլ որպես մեղադրյալներ: Այսպես գնալով ավելի ու ավելի են խրվելու այս հակասության մեջ, և դրա հետ կապված աճող ճնշմանը դիմանալու համար պետք են քաղաքական լրացուցիչ ռեսուրսներ: Եվ միջազգային մարմինները, և իրավական գործընթացների շրջանակներում արդեն ճնշում են Ադրբեջանին, որ այդ մարդկանց հետ վերադարձնի:
Մուրադովը հայտարարել է, թե գերիների վերադարձ նախատեսված չի եղել և ձեր իշխանություններին հարցրեք, թե ինչու են այդպիսի տեղեկատվություն տարածել: Փաստորեն, Փաշինյանի հայտարարությունը, թե ռազմագերիների վերադարձի հարցում առաջընթաց կա, ամբողջովին չեզոքացա՞վ, հույս չունենա՞նք, որ կվերադառնան:
Հույս միշտ պետք է ունենանք: Նույնիսկ նախորդ պատերազմի ժամանակ, 1992-1994 թվականներին, տարիներ է տևել գերիների հարցը կարգավորելու համար: Այդքան երկար տևում է, եթե իրավական գործընթացից դուրս ենք: Եթե իրավական գործընթացում են եղել, շատ արագ դա կարող է լինել: Բայց ցավոք, քաղաքականացվում է խնդիրը: Նախօրեին իմ կարծիքով տեղի է ունեցել հետևյալը. սկզբնական պայմանավորվածություն եղել է, հետո ադրբեջանցիները ինչ-որ նոր պայմաններ են առաջ քաշել: Ես չգիտեմ՝ ճի՞շտ է արդյոք լուրը, թե ադրբեջանաթուրքական պատվիրակություն է ժամանել Հայաստան, բայց կամայականություններն այս գործընթացում շատ են: Եթե լինի հստակ քաղաքական կամք և իրավական գործընթաց, ապա այստեղ շատ թե քիչ ընթացակարգեր կաշխատեն: Բայց մենք գործ ունենք քաղաքական ինչ-որ հիբրիդ գործընթացի հետ, որը նույնիսկ չի կարգավորվում հումանիտար իրավունքով, արդյունքում ունենք նման կամայականություններ: Միջազգային մարմիններն էլ կարծես ամենայն ջանադրությամբ չեն զբաղվում այս հարցով:
Հետևաբար Հայաստանը պետք է շարունակի քաղաքական ճնշումը մեծացնել Ադրբեջանի նկատմամբ: Վերջին հաջող գործողությունը, որ իրականացվել է, դա Եվրոպայի խորհրդում հարցը Եվրոպական դատարանից Նախարարների կոմիտեի դաշտ տեղափոխելն է, որը կիսաքաղաքական, կիասաիրավական մարմին է: Պետք է անընդհատ այդ ճնշումը մեծացնել: Ուղղակի մյուս կողմից մենք շատ քիչ ինֆորմացիա ունենք, թե իրականում ինչ է կատարվում: Մենք միայն հետևանքներն ենք տեսնում, բայց թե իրականում ինչի՞ց են այդ հետևանքները ծագում, չգիտենք: Մենք նույնիսկ չգիտենք գերիների թիվը, բայց կառավարությունը հստակ գիտի: Վաղ թե ուշ վերադառնալու են գերիները, ուղղակի մենք չգիտենք, թե ինչքան կտևի այդ ժամկետը, որովհետև չկան հստակ սահմանված ընթացակարգեր:
17:39
17:22
17:02
16:47
16:33
16:09
15:45
15:23
15:09
14:24
14:07
13:46
13:35
13:16
12:52
12:36
12:19
12:02
11:38
11:09
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | ||||||
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
09:55
09:44
09:33
09:15
09:01
09:56
09:45
09:33
09:16
09:02
09:55
09:26
09:12
09:01
09:55
09:46
09:32
09:15
09:02
09:55
09:45
09:32
09:15
09:01
09:56
09:46
09:33
09:24
09:17
09:01
09:46
09:35
09:22
09:12
09:00
09:56
09:43
09:32
09:15
09:01
10:01
09:46
09:36
09:26
09:13
09:01
09:45
09:33
09:17
09:01
