Հայաստանում մեկ տարում կարտոֆիլը թանկացել է 71,4%-ով (գրաֆիկ)

16.03.22 | 16:12

Վերջին ամիսներին կարտոֆիլի գնաճը բացասական ազդեցություն է թողել մարդկանց կենսամակարդակի վրա․ աղքատության բարձր տոկոս ունեցող հասարակություններին բնորոշ երևույթներից է կարտոֆիլի մեծ պահանջարկը։ Հայաստանի պարագայում պաշտոնական թվերով միջին աղքատությունը կազմում է 27 տոկոս, այսինքն՝ ամեն 4-րդ մարդն աղքատ է, որի սպառման մեջ մեծ մասնաբաժին ունի կարտոֆիլը։

Հարկ է նշել, որ Հայաստանում մեկ շնչին ընկնող կարտոֆիլի միջին ամսական սպառումը 3,2 կգ է։ Հետևաբար կարտոֆիլի թանկացման նկատմամբ մարդիկ շատ զգայուն են։

Ուշագրավ է, որ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ 2022 թվականի փետրվարին անցած տարվա փետրվարի նկատմամբ կարտոֆիլի գինն աճել է 71,4 տոկոսով։

Կարտոֆիլի գնաճի վրա ազդել է այդ ապրանքի նկատմամբ պահանջարկի աճը, քանի որ աղքատ հասարակություններում համատարած թանկացման պայմաններում մարդիկ նախընտրում են ավելի շատ կարտոֆիլ սպառել ի հաշիվ այլ ապրանքների։

Մտահոգիչ է, որ վերջին 4 տարիների ընթացքում կտրուկ նվազել են կարտոֆիլ արտադրության ծավալները։ Մասնավորապես՝ 2021 թվականին կարտոֆիլի համախառն բերքը կազմել է 364,6 հազ․ տոննա, որը 2018 թվականի համեմատ պակաս է 12,2 տոկոսով կամ 50,5 հազ․ տոննայով։

Կարտոֆիլի արտադրության ծավալների վրա ազդել է ցանքատարածությունների կրճատումը։ Մասնավորապես՝ 2021 թվականին 2018 թվականի համեմատ կարտոֆիլի ցանքատարածությունները նվազել են 2000 հա-ով կամ 9 տոկոսով։

Միաժամանակ, նվազել է նաև մեկ հա-ի հաշվով կարտոֆիլի բերքատվության ցուցանիշը։ Մասնավորապես՝ եթե 2018 թվականին մեկ հա-ից ստացվում էր 187,3 ցենտներ կարտոֆիլ, ապա 2021 թվականին այդ ցուցանիշը կազմել է 179,3 ցենտներ, այսինքն՝ մեկ հա հաշվով բերքատվությունը նվազել է 8 ցենտներով։

Անշուշտ, կարտոֆիլի գնի վրա էական ազդեցություն է թողել նաև արտահանման կտրուկ աճը։ Մասնավորապես՝ 2021 թվականին Հայաստանից արտահանվել է 48,3 հազար տոննա կարտոֆիլ, որը 2020 թվականի համեմատ ավելի է մոտ 4,5 անգամ։ Արտահանման հիմնական ուղղություն է հանդիսացել Ռուսաստանը։ Հետևաբար, 2022 թվականին ռուբլու արժեզրկումն զգալի կնվազեցնի դեպի ՌԴ կարտոֆիլի արտահանումը։

Ամփոփելով՝ նշենք, որ կարտոֆիլի արտադրության ծավալների նվազումը և գնաճը զգալի ազդեցությունն է թողնելու սպառողական զամբյուղի, հետևաբար նաև մարդկանց կենսամակարդակի վրա։

Արամ Աճեմյան