Թուրքիայի խորհրդարանը հավանություն է տվել ընտրական օրենքում փոփոխություններին, որոնք, ըստ քննադատների, կարող են ընտրակեղծիքների ճանապարհ բացել եւ ուղղված են հաջորդ ընտրություններում խորհրդարանի վերահսկողությունը ստանալու ընդդիմադիր դաշինքի հնարավորությունները նվազեցնելուն, գրում է AP-ն։
Խորհրդարանը եռօրյա քննարկումներից հետո հաստատել է փոփոխությունները: Բարեփոխումները հավանության են արժանացել նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի իշխող կուսակցության եւ նրա ազգայնական դաշնակիցների կողմից, որոնք մեծամասնություն են կազմում խորհրդարանում:
Ի թիվս այլ բաների, բարեփոխումները խորհրդարան անցնելու շեմը 10 տոկոսից նվազեցնում են մինչեւ 7 տոկոսի, փոխում են օրենսդիր մարմնում մանդատների բաշխումը դաշինքի անդամների միջեւ եւ ընտրությունների արդյունքների վիճարկման վերահսկողությունը դնում են վիճակահանությամբ ընտրված դատավորների վրա: Փոփոխությունները ուժի մեջ կմտնեն հաջորդ տարի։
Ընդդիմադիր կուսակցությունները փոփոխություններն անվանել են իշխանության ղեկին մնալու իշխող «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցության հուսահատ փորձ, որը, ըստ սոցիոլոգիական հարցումների, ձախողվում է:
«Օրենքը, որը մենք քննարկում ենք, իրենից ներկայացնում է ընտրությունների կազմակերպում (Էրդողանի կուսակցության կողմից)՝ իշխանությունը պահպանելու համար, այլ ոչ թե ժողովրդավարական ընտրություններին կամ ներկայացուցչությանը ծառայելու համար»,- ասել է քրդամետ «Ժողովուրդների դեմոկրատիա» կուսակցության պատգամավոր Ֆիլիզ Քերեստեչիօղլուն: Նրա կուսակցությունը ընդդիմադիր դաշինքի կազմում չէ։
Էրդողանի կուսակցության բարձրաստիճան պաշտոնյա Հայաթի Յազըջին, որը մշակել է բարեփոխումները, պնդել է, որ դրանք ավելի լավ են արտացոլում «ժողովրդի կամքը» ընտրություններում:
Հիմնական ընդդիմադիր Ժողովրդահանրապետական կուսակցությունը խոստացել է վիճարկել որոշ փոփոխություններ Թուրքիայի բարձրագույն դատարանում:
Ձայների բաշխման ձեւի փոփոխությունները, ամենայն հավանականությամբ, ոչ շահեկան վիճակում կդնեն ավելի փոքր կուսակցություններին եւ անիմաստ կդարձնեն ընդդիմադիր դաշինքին նրանց միանալը: Եթե նախկինում խորհրդարանում մանդատները բաշխվում էին դաշինքի հավաքած ձայների ընդհանուր քանակով, ապա փոփոխությունների դեպքում տեղերը կբաշխվեն ըստ յուրաքանչյուր կուսակցության ստացած ձայների։
Քննադատներն ասում են, որ այս քայլն ուղղված է նրան, որ երկու փոքր պահպանողական կուսակցությունները, որոնք հեռացել են Էրդողանի իշխող կուսակցությունից, չկարողանան միանալ ընդդիմադիր դաշինքին:
Նոր միջոցների համաձայն, ձայները հաշվելու հետ կապված հարցերով կզբաղվեն վիճակախաղով ընտրված դատավորները, այլ ոչ թե շրջանի ամենաբարձրաստիճան դատավորը: Քննադատներն ասում են, որ այս քայլը կմեծացնի հավանականությունը, որ դատավորները, որոնք վերջին տարիներին նշանակվել են իշխող կուսակցության կողմից եւ ենթադրաբար հավատարիմ են կուսակցությանը, կվերահսկեն բողոքարկման գործերը:
Ընդդիմությունը ողջունել է խորհրդարանում ներկայացված լինելու համար անհրաժեշտ ձայների նվազագույն տոկոսի իջեցումը։ Սակայն նրանք ասում են, որ այս քայլն ուղղված է «Ազգայնական շարժում՛ կուսակցությանը փրկելուն, որը կապված է Էրդողանի կուսակցության հետ եւ հետ է մնում սոցհարցումների արդյունքներով: Շեմը կմնա ամենաբարձրներից մեկը Եվրոպայում։
Նրանք նաեւ պնդում են, որ բարեփոխումներում ձեւականությունների պատճառով Էրդողանը որպես նախագահ կազատվի ընտրարշավի որոշ սահմանափակումներից, որոնք կարող են ստվեր գցել քվեարկության ազնվության վրա՝ մեղադրանք, որը իշխող կուսակցությունը հերքում է:
Ընտրական բարեփոխումը մտցվել է մեկ ամիս անց այն բանից, երբ վեց ընդդիմադիր կուսակցությունների առաջնորդները խոստացել են վերադառնալ խորհրդարանական համակարգին հաջորդ ընտրություններում հաղթելու դեպքում։ Նրանք խոստացել են քանդել Էրդողանի կողմից ներդրված գործադիր նախագահական համակարգը, որը, ըստ քննադատների, հանգում է միանձնյա կառավարման:
Հարցումները ցույց են տալիս, որ իշխող կուսակցության գլխավորած դաշինքը կորցնում է աջակցությունը տնտեսական անկման եւ աճող ինֆլյացիայի ֆոնին, որի պատճառով շատերը փորձում են տարրական կարիքները բավարարել:
Փոփոխություններն ուժի մեջ կմտնեն 2023թ․ հունիսին նշանակված նախագահական եւ խորհրդարանական ընտրություններից առաջ։ Արտահերթ ընտրությունների դեպքում կգործեն այժմյան ընտրական օրենքները։
17:39
16:26
16:04
15:48
15:33
14:46
14:31
14:13
14:11
14:02
13:46
13:35
13:19
13:03
13:03
11:22
10:27
10:02
16:48
16:32
11:55 19.06.25
13:19 20.06.25
13:29 19.06.25
13:14 19.06.25
11:21 19.06.25
13:35 20.06.25
14:02 20.06.25
10:26 19.06.25
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | |||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
| 30 | |||||||
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
