Քաղաքական որոշումներ իրենք չեն կարող թելադրել ԳՇ-ին, բայց իրենք քաղաքականացնում են ԳՇ պետի պաշտոնը. Սեյրան Օհանյան

07.06.22 | 19:48

Փոխել օրենքը եւ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի պաշտոնը դարձնել պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ, հակասում է այն հիմնական սկզբունքներին, որոնք ձեւավորվել են դեռեւս 2008 թվականին: Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում նշեց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար, պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը՝ անդրադառնալով պաշտպանական ոլորտի բարեփոխումներին, որոնց համաձայն ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետը միաժամանակ նխարարի առաջին տեղակալն է:

«Հայաստանում պաշտպանության նախարարի պաշտոնը մշտապես քաղաքական պաշտոն է եղել: Միայն Վաղարշակ Հարությունյանն է նշանակման պահին եղել զինվորական, մնացած բոլորս պաշտպանության նախարարները քաղաքացիական անձնավորություններ եւ քաղաքական թիմի անդամներ ենք եղել:

Պաշտպանության նախարարի եւ ԳՇ պետի ֆունկցիոնալ պարտականությունները տարանջատվել են, նախարարը պատասխանատու է եղել ռազմաքաղաքական իրավիճակի, ԶՈՒ կադրային քաղաքականության եւ ռազմական կրթության համար, ԶՈՒ ֆինանսական ապահովման եւ ԶՈՒ հմակողմանի ապահովման խնդիրների համար, իսկ ԳՇ պետի պաշտոնը եղել է մշտական, որովհետեւ քաղաքական թիմի անդամները կարող են փոխվել, սիկ Գլխավոր շտաբը պետք է մշտական լինի, եւ գեներալ-գնդապետի պաշտոնի անձը պետք է մշտապես ղեկավարի»,-ասաց Սեյրան Օհանյանը:

Նրա խոսքով, նույնիսկ այս պարագայում հրամանատարական ուղղահայացը Պաշտպանության մասին օրենքի համաձայն նախկինում եղել է այսպես՝ գերագույն գլխավոր հրամանատար, այնուհետեւ պաշտպանության նախարար, ապա ԳՇ պետ: «Այսինքն ԳՇ պետը ենթարկվում է նախարարին: Այսօրվա օրենքով էլ այդպես է: Արհեստականորեն ԳՇ պետին դարձնելով նախարարի առաջին տեղակալ, դրանով նախ համապատասխան ճանապարհ անցած, փորձառություն անցած, գեներալ-գնդապետ ԳՇ պետին դու հավասարեցնում ես ինչ-որ քաղաքական պաշտոնի նշանակված այլ առաջին տեղակալի:

Եթե վաղը նախարարը պետք է բացակայի, դու երկու առաջին տեղակալների միջեւ, դու փորձառուին մի կողմ ես դնում եւ երիտասարդ քաղաքական թիմի ներկայացուցչին ես նշանակում նախարարի պաշտոնակատար:

Երկրորդը, դարձնելով ԳՇ պետին նախարարի առաջին տեղակալ, ԳՇ պետի պաշտոնը քաղաքականացնում ես: Այդ քաղաքականացումն է նաեւ եղել հիմնական պատճառներից մեկը, որ վերջին պատերազմում պարտություն ենք կրել: Միաժամանակ փոխել եւ նախարարին եւ ԳՇ պետին, բերում է նրան, որ երկուսն էլ նոր են, լիարժեք չեն տիրապետում իրավիճակին, եւ երկրորդը, ամեն նախարար փոխվելուց ԳՇ պետը պետք է փոխվի, դրանով դու քաղաքականացնում ես նաեւ ԳՇ պետի պաշտոնը:

Հենց այդպես էլ եղել է, արագ-արագ փոխվել են պաշտպանության նախարարը ԳՇ պետը, Արցախի ՊԲ հրամանատարը:

Ես լսեցի, որ պաշտպանության նախարարն ասում է՝ ԳՇ-ն պետք է զբաղվի իր գործով, այլ ոչ մատակարարումներով: Իմ ժամանակ ԳՇ-ն չի զբաղվել մատակարարումներով, ինքը պատվերը տվել է, ՊՆ-ի համապատասխան դեպարտամենտը գնումներով իրականացրել է ամբողջ մատակարարումը»,-ընդգծեց նախկին նախարարը:

Հարցին, թե սյսինքն սրանով քաղաքական որոշումներին ենթակա՞ է դարձնում այս պաշտոնը եւ վարչապետը կարողանալու է թելադրել ցանկացած քաղաքական որոշո՞ւմ, Սեյրան Օհանյանը պատասխանեց. «Քաղաքական որոշումներ իրենք չեն կարող թելադրել ԳՇ-ին, բայց իրենք քաղաքականացնում են ԳՇ պետի պաշտոնը: ԳՇ պետը դառնում է տեղակալ մի անձնավորության, որը թիմի անդամ է, որը կարող է լինել եւ փորձառու եւ անփորձ: Այս դեպքում, երբ դու դառնում ես նախարարի տեղակալ, հրամանատարը դառնում է պաշտպանության նախարարը: Քաղաքական ղեկավարը դառնում է զորային կառույցի ղեկավար, ինչն անընդունելի է: Քաղաքական թիմի անդամը պետք է վերահսկողություն իրականացնի զորային կառույցի նկատմամբ: Պաշտպանության նախարարը քաղաքացիական վերահսկողության շրջանակներում ժողովրդավարական եւ հասարակական վերահսկողություն են իրականացնում զորային կառույցի նկատմամբ: Իսկ Զինված ուժերը քաղաքացիական գործունեությունից դուրս պետք է իրենց առջեւ դրված հստակ խնդիրն իրականացնեն: Բայց դա չի նշանակում, որ ԳՇ պետը չի ենթարկվում նախարարին»:

Հարցին, թե իր կարծիքով ինչու արդեն 4 ամիս չի նշանակվում ԳՇ պետ, նա պատասխանեց. «Եթե միտումնավորություն կա, դա շատ վատ է, որ այդպիսի վերաբերմունք կա ԶՈՒ-ի նկատմամբ, կամ չեն կարողանում կադրային ճիշտ քաղաքականություն իրականացնել ճիշտ կադրի գտնել եւ նշանակել»: