Lragir.am-ի զրուցակիցն է «Հանուն Հադրութի» հասարակական կազմակերպության նախագահ Լևոն Հայրյանը
Պարոն Հայրյան, Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Արցախը Հայաստանին կապող նոր ճանապարհի կառուցումից հետո Բերձորն ու Աղավնոն կանցնեն Ադրբեջանի վերահսկողությանը։ Ինչպե՞ս եք գնահատում այս քաղաքականությունը
Այն, ինչ կատարվում է Աղավնոյի ու Բերձորի շուրջը, կամ այն, ինչ կատարվել է վերջին երկու տարիներին Արցախի շուրջը, բազմաթիվ հարցերի տեղիք է տալիս։ Նախ ՔՊ-ական իշխող վարչախմբի կողմից պատերազմն անհաջող վարելու պատճառով պարտություն կրեցինք։ Պատերազմն անհաջող վարելու պատճառը միայն ու միայն իրենք էին, ես չեմ ընդունում, որ զենքի առավելություն կար, պարզապես կազմակերպվածություն չկար։ Մենք պատերազմի դաշտում էինք և տեսել ենք, որ զենքի ու զորքի պակաս չենք ունեցել։ Մեր ժողովուրդը դիմադրեց ոչ մեկ օր, երկու օր, այլ 44 օր։ Եվ ամենայն հավանականությամբ դժվար չէր զենք հայթայթել ու վերացնել բայրաքթարների առավելությունը։ Մենք գիտենք, որ աշխարհում ով կռվում է, նրան զենք են տալիս, Ուկրաինայի օրինակն ունենք այսօր։ Այսինքն՝ իրենց ապաշնորհությունը կամ ինչ-որ մարդկանց հետ կապված կեղտոտ պայմանավորվածությունները փորձում են ներկայացնել անհնարինություն և ժողովրդի պարտություն։
Գանք կոնկրետ հարցին․ այս մարդիկ պատերազմից հետո սկսեցին հայտարարել, թե երազանք ունեն Ղարաբաղը թողնել Ադրբեջանի կազմում և սկսել են իրենց հրապարակային խոսքով ապացուցել, որ Արցախն Ադրբեջանի կազմում ապագա ունի։ Հիմա այդ նույն մարդիկ հայտարարում են, որ Աղավնոն, Բերձորը նախկին ԼՂԻՄ սահմաններից դուրս են, և ժողովուրդը պետք է այնտեղից դուրս գան։ Ձեր դատողությունը ո՞րն է, դուք հայտարարում եք, որ Արցախի հայությունը Ադրբեջանի կազմում ապագա ունի, բայց Աղավնոյի բնակչությանը տարհանում եք։ Եթե հայն Ադրբեջանի կազմում ըստ ձեզ ապագա ունի, թող Աղավնոյի հայերը Ադրբեջանի կազմում մնան, ինչո՞ւ եք ուզում ժողովրդին անպայման տեղահանել։ Այսինքն՝ այս երկու կատեգորիաներից մեկը կեղծ է։ Կամ ինչո՞ւ են ընդհանրապես նոր ճանապարհ կառուցում, ո՞ւմ էր պետք այդ ճանապարհի կառուցումը, եթե ըստ իրենց հնարավոր է Ադրբեջանի կազմում ապրել։
Մենք հստակ այն կարծիքին ենք, որ հայության այն հատվածը, որը Հայաստանի թյուրըմբռնող ղեկավարների կարծիքով պետք է մնա Ադրբեջանի կազմում, ցեղասպանության կենթարկվի։ Նորից եմ կրկնում՝ հայտարարելը, թե Արցախն Ադրբեջանի կազմում ապագա ունի, սրիկայություն է ու խելքի պակասի նշան։ Հակառակ դեպքում ինչո՞ւ եք Աղավնոյի ու Բերձորի ժողովրդին հանում, եթե ըստ ձեզ հայն Ադրբեջանի կազմում ապահով ապրելու է։
Այս շրջանում անցկացվող բողոքի ակցիաների ժամանակ դուք դարձյալ բարձրացնում եք Արցախի կարգավիճակի հարցը։ Առանց կարգավիճակի ի՞նչ է սպասվում Արցախին։
Եթե Արցախը հայկական կարգավիճակ չունեցավ, այն է՝ Հայաստանում կազմում, այնտեղ հայ չի մնալու։ Մենք 1988 թվականին պայքարն սկսել ենք «Միացում» կարգախոսով, եթե այսօր Արցախը չունեցավ այդպիսի կարգավիճակ, կամ առնվազն անկախությունը չճանաչվեց, այնտեղ հայ չի մնալու։ Չի մնալու ոչ թե այն պատճառով, որ ադրբեջանցիները մորթելու ու սպանելու են, այլ պարզապես այնտեղ ապրելն իմաստ չի ունենա։ Մենք տեսել ենք դա․ երբ 1920 թվականին Արցախը թողել են Ադրբեջանի կազմում, Ադրբեջանն ամեն կերպ խեղդում էր, չէր թողնում, որ Արցախը տնտեսապես զարգանար։ Ժողովուրդն էլ լքում ու դուրս էր գալիս։ Մենք այդ ժամանակվանից սկսեցինք Արցախը կորցնել։ Բայց երբ հարցը հասավ վտանգավոր գծին, ցեղասպանության դեմն առնելու համար մենք 1988 թվականի մեր ազգային ազատագրական պայքարն սկսեցինք ու հասանք հաջողության։ 1988 թվականին մեր ազատատենչ գաղափարները սվիններով ու ժանիքներով ընդունվեց ռուսական վերնախավի կողմից։ Եվ իրար հետևից սկսվեցին սադրանքները՝ Սումգայիթի, Բաքվի ջարդեր կազմակերպեցին, «Կոլցո» օպերացիա։ Այնուհետև 30 տարի Ադրբեջանին պարբերաբար զինելով, անընդհատ աչք փակելով Ադրբեջանի ռազմատենչ հայտարարությունների ու գործողությունների վրա, այս վերջին պատերազմում էլ տեսանք, թե ինչ արեց Ռուսաստանը։ Պատերազմից անմիջապես հետո առաջիններից մեկն աշխարհում հայտարարեցին, որ «Ղարաբաղն Ադրբեջան է»։
Այսպիսով, եթե Հայաստանի իշխանությունը ցանկանում է լինել հայ ազգի, պետության կառավարություն, ոչ թե ուրիշների լրտես, պետք է ինքն իրեն հավաքի ու հասկանա, որ Հայաստանի շահերով ոչ ոք լրջորեն հետաքրքրված չէ։ Բայց պայքարող ոչ մի ժողովուրդ երբեք չի պարտվի, պարտվում են նա, ով համաձայնվում է, ենթարկվում է։ Դեռևս պատմության մեջ չի եղել մի միավոր, ազգ ու ժողովուրդ, որը պայքարի ու հաղթանակի չհասնի։ Պարտվում են այն ժամանակ, երբ մտովի հանձնվում են և համաձայնվում ուժեղների կարծիքի հետ։ Արցախն ու Արցախի ժողովուրդը Հայաստանի իշխանությունների երկդիմի խաղերի գերին ու պատանդը չեն։ Թուրքական բլոկի՝ լինի դա Ադրբեջան, թե Թուրքիա, նպատակակետը Հադրութը չէ, Ստեփանակերտը չէ։ Նրանց Հայաստանի սիրտն է պետք։ Եվ մարմինը թուլացնելուց հետո խփելու են սրտին։ Եթե Հայաստանի Հանրապետությունը ցանկանում է գոյատևել, պետք է վերականգնի Արցախի Հանրապետության սահմաններն ու վերջ դնի օկուպացիային։ Սա է միակ ելքը, ուրիշ ելք չկա, հաշտվելով, զիջելով, խաղաղության գնալու ու Ադրբեջանի կազմում ապագա ունենալու մասին բառեր մոգոնելով, խնդիրները չեն լուծվելու։ ԼՂԻՄ-ը ժամանակին գծվել է սովետական իշխանությունների կողմից՝ հատկապես այնպես, որպեսզի այսօր հայությունը չկարողանա դիմադրել։ Եթե ԼՂԻՄ-ում կյանքը հնարավոր լիներ, 1988 թվականի պայթյունը չէր լինի։ Երկրորդ, ԼՂԻՄ-ն ստեղծելուց հետո Ադրբեջանի կազմում մնացել էին գյուղեր, որոնք կապում էին ԼՂԻՄ-ը Հայաստանի հետ։ Բայց կազմավորումից անմիջապես հետո սովետական իշխանությունների աջակցությամբ ադրբեջանցիները տեղահանեցին այդ գյուղերի բնակիչներին։
19:03
18:03
15:31
15:13
15:03
14:42
14:19
13:52
13:31
13:03
12:44
11:34
11:18
11:02
10:22
10:03
20:58
20:33
20:04
15:35
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | |||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03