Տեղի ունեցավ «Արս լունգա» դուետի «Հայ կամերային երաժշտության անթոլոգիա» նախագծի երկրորդ մասի շնորհանդեսը

27.03.23 | 15:56

Մարտի 24-ին «Մեցցո» ակումբում տեղի ունեցավ «Արս լունգա» դուետի «Հայ կամերային երաժշտության անթոլոգիա»
նախագծի երկրորդ մասի (ՄԱՍ II Ստեղծագործություններ դաշնամուրային տրիոյի համար (ջութակ, թավջութակ, դաշնամուր) ասուլիս-
շնորհանդեսը։

«Հայ կամերային երաժշտության անթոլոգիա» ծրագիրը հայ երաժշտության պատմության մեջ իր ձևով և բովանդակությամբ
միակն է: Ծրագրի ստեղծման և իրականացման գաղափարը «Արս լունգա» դուետինն է` ի դեմս Արամ Թալալյանի և Ջուլիետա
Վարդանյանի: Նախագիծը ներառում է հայ ակադեմիական երաժշտական ստեղծագործական մտքի և ավանդույթների լայն սպեկտոր`
20-րդ դ. սկզբից մինչև մեր օրերը: Այդ թվում երիտասարդ սերնդի ներկայացուցիչների, ովքեր, մասնակից լինելով ծրագրի ընթացքին,
իրենց մի շարք ստեղծագործություններ նվիրել են «Արս լունգա» դուետին:
ՀՀ մշակույթի նախարարության «Գրիգոր Նարեկացի» մեդալակիր, «Արս լունգա» դուետի համահիմնադիր, դաշնակահար Ջուլիետա
Վարդանյանը ողջունելով ներկաներին՝ նշեց. «Նախ ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել բոլոր նրանց, ովքեր այս նախագծի կողքին
են եղել թե՛ առաջին մասի, թե՛ երկրորդ մասի իրականացման ժամանակ։ Այս նախագիծն իրականության դարձավ և ուենցավ
շարունակություն շնորհիվ մեր սիրելի կոմպոզիտորների, ջութակահարների, մեր գործընկերների ու ընկերների։ Նախագծի այս մասի
իրականացմանը մասնակցել են Հայաստանում և երկրից դուրս բնակվող շնորհալի ու անվանի 19 հայ ջութակահար, 41 կոմպոզիտոր։
«Հայ կամերային երաժշտության անթոլոգիա» նախագծի երկրորդ մասը բաղկացած է 12 ձայնասկավառակից և ընդգրկում է հայ
կոմպոզիտորների կողմից գրված 41 դաշնամուրային տրիո: Նշեմ, որ նախագիծն ունի նաև էնցիկլոպեդիկ նշանկություն, քանի որ
ներառում է հայ կոմոպոզիտորների և ջութակահարների կենսագրություններ երկու լեզվով։ Նախագծի յուրահատկություններից մեկը
նաև այն է, որ կոմպոզիտորների ցանկում ընդգրկված են ոչ միայն հանրությանը հայտնի անուններ, այլև ժամանակակից և երիտասարդ
սերնդի ներկայացուցիչներ: Հպարտությամբ ուզում եմ նշել, որ երկու ձայնասկավառակ ամբողջությամբ կին կոմպոզիտորների
ստեղծագործություններ են»։
ՀՀ վաստակավոր արտիստ, «Արս լունգա» դուետի համահիմնադիր, թավջութակահար Արամ Թալալյանը, կրկին շնորհակալություն
հայտնելով աջակիցների, իր խոսքում ասաց.
«Այս նախագծի նպատակն է հնարավորություններ ստեղծել հայ ակադեմիկ դասական երաժշտության ժառանգության պահպանման և
միջազգային հանրայնացման համար։ Ձայնագրությունների ժողովածուները նախատեսված չեն վաճառքի համար: Թողարկված
ձայնագրությունների ժողովածուները տրամադրվելու են աշխարհի խոշոր համալսարանների գրադարաններին, երաժշտական
փառատոներին, երաժշտական քոլեջներին և ինստիտուտներին, կոմպոզիտորների միություններին, դասական երաժշտություն
պրոպագանդող ռադիոկայաններին: Սեփական ձայնադարան ունեցող յուրաքանչյուր երաժշտական դպրոց կստանա այս
ձայնագրությունների ժողովածուն` երաժշտության գրականության և պատմության դասընթացներին օգտագործելու նպատակով: Առաջին
ալբոմն արդեն իր անփոխարինելի տեղն է զբաղեցրել ԱՊՀ-ի, Եվրոպայի, Հեռավոր և Մերձավոր Արևելքի երկրների, Իրանի,
Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկայի, Կանադայի հեղինակավոր բարձրագույն երաժշտական հաստատությունների գրադարաններում,
երկրորդը նույնպես տրամադրվելու է»։
«Անթոլոգիա» ժողովածուի տեքստերի հեղինակ, երաժշտագետ, Կոմիտասի թանգարան ինստիտուտի գիտական բաժնի ղեկավար, ՀՀ
ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտի գիտաշխատող Տաթևիկ Շախկուլյանն էլ հավելեց. «Ցանկանում եմ ևս մեկ անգամ ընդգծել, որ այս

նախագիծն իր տեսակի մեջ եզակի է, որովհետև իմի է բերել և մեկ նախագծի շրջանակում ներկայացրել է միևնույն ժանրի պատկանող
ստեղծագործություններ։ Ամեն երկրում չէ, որ կարող են իրենց թույլ տալ, և ամեն տեղ չէ, որ կան երաժիշտեր, ովքեր հանձն կառնեն
այս պատասխանատվությունը։ Նշեմ, որ նախագիծը նաև առիթ և խթան է հանդիսացել նոր ստեղծագործություների ի հայտ գալուն.
կոմպոզիտորներ, ովքեր այդ ժանրում չունեին ստեղծագործությոններ, ստեղծել են նորերը։ Այսօր մենք ունենք «Հայ կամերային
երաժշտության անթոլոգիա» Մաս II Ստեղծագործություններ դաշնամուրային տրիոյի համար, որը շրջանառվելու է աշխարհով մեկ։
Աշխարհի գրադարաններում հայկական երաժշտական արվեստը ներակայացնող միավորներն այնքան էլ շատ չեն, ու սա մեծ քայլ է այս
բացը լրացնելու տեսանկյունից»։
Ասուլիսին հաջորդեց շնորհանդեսը, որին իրենց ներկայությամբ պատվել էին ծրագրում ընդգրկված ստեղծագործությունների
կոմպոզիտորները Հայաստանից և սփյուռքից, ինչպես նաև Նախագծի մասնակից ջութակահարներ։ Հայաստանից դուրս ապրող
նախագծի մասնակից ջութակահարները, ովքեր չէին կարողացել ներկա գտնվել շնորհանդեսին, տեսանյութով իրենց ողջույնի և
շնորհավորանքի խոսքերըն ուղղեցին «Արս լունգա» դուետին։ Շնորհանդեսը վարում էր երաժշտագետ, արվեստագիտության
թեկնածու, ԵՊԿ Գիտական քարտուղար Օլյա Նուիջանյանը։
Միջոցառման հյուրերի ցանկում ներկա էին ծրագրի հետ անմիջականորեն կապ ունեցող անհատներ, ծրագրի հովանավորներն
ու գործընկերները, աջակից այլ կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, մշակույթի և արվեստի գործիչներ, ԶԼՄ-ների
ներկայացուցիչներ:
«Հայ կամերային երաժշտության անթոլոգիա» (ՄԱՍ II Ստեղծագործություններ դաշնամուրային տրիոյի համար (ջութակ,
թավջութակ, դաշնամուր) նախագծի գործընկերներն են Վիվա-ՄՏՍ ընկերությունը, IMAF (International Music and Art
Foundation) Լիխտենշտայնի մշակութային ֆոնդն ու Գաֆէսճեան արվեստի կենտրոնը։
Նշենք, որ «Հայ կամերային երաժշտության անթոլոգիա» ծրագիրը բաղկացած է երկու մասից: 2013թ.-ին «Արս լունգա»
դուետը հաջողությամբ ավարտել է նախագծի առաջին մասը՝ ՄԱՍ I. Ստեղծագործություններ թավջութակի և դաշնամուրի համար։ Այն
կազմված է 1900-ականներից մինչ մեր օրեր ընկած ժամանակահատվածում գրված 60 հայ դասական կոմպոզիտորի թավջութակի և
դաշնամուրի համար գրված ստեղծագործություններից՝ ամփոփված 12 ձայնասկավառակում, որոնք կատարվել և ձայնագրվել են
ժամանակակից տեխնիկայի վերջին պահանջներին համապատասխան: