ARM | RUS |

Լիդերին սպասելիս. Ստեփան Դանիելյան

29.10.23 | 21:04

Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը գրում է.

«Լիդերին սպասելիս

Ներկայիս Հայաստանի քաղաքական խոսույթում շատ է շեշտվում լիդերի, այսինքն փրկչի, անհրաժեշտությունը։ Ցանկացած շարժում նախաձեռնելիս դրվում է հիմնական հարցը, իսկ ով է լիդերը։ Փորձենք հասկանալ, թե որտեղից է գալիս լիդերի՝ փրկչի գաղափարը և արդյոք լիդեր-փրկիչի գալուստը հիմնավոր է, թե' ոչ։ Հայկական մենթալիտետում կա Փրկչի մի քանի արքետիպեր։ Նախ քրիստոնեական արքետիպը' Հիսուս Քրիստոսը։ Հիսուսը' եբրայերեն Եխոշուա է, ունի երկու արմատ' Եհովա եւ Շուա։ Շուան նշանակում է փրկություն, այսինքն' Եհովայի Փրկություն, իսկ Քրիստոսը հունարեն նշանակում է Օծված, բառացի թարգմանվել է հրեական Մոշիախից' Մեսիաից, որը նույն իմաստն ունի, այսինքն անձ, ով օծվել է Աստծո կողմից եւ հատուկ առաքելությամբ ուղարկվել է մարդկանց մոտ։ Հասկանալի է, որ մեր ենթագիտակցության մեջ իր հատուկ տեղն ունի քրիստոնեական փրկչի գաղափարը, սակայն Հիսուսի արքետիպն ունի էսխատոլոգիական (հունարեն բառացի նշանակում է «վերջնական խոսք») բովանդակություն, այսինքն մարդկության փրկելու իմաստ, միստիկ հիմքի վրա։ Այս առումով Հայաստանի ժողովուրդն աշխարհիկ փրկչի է սպասում։ Այս մոդելը մի կողմ դնենք։ Աշխարհիկ փրկչի արքետիպեր կարող ենք համարել Վարդան Մամիկոնյանին, Սասունցի Դավթին, կամ, ասենք, Գարեգին Նժդեհին։ Չնայած նրան, որ Վարդան Մամիկոնյանն, ըստ եկեղեցու, հավատքի համար էր ապստամբել, մենք նրան ընկալում ենք որպես աշխարհիկ իշխանության ներկայացուցիչ, այն էլ զինվորական, որը Հայրենիքի համար էր պայքարում։ Սասունցի Դավիթը ինդիվիդուալիստ է, միայնակ կռվող, ինչը մի կողմից ձեռնտու է սպառողին, Դավիթը իրենցից ոչինչ չի պահանջում, մյուս կողմից նա ոչ համակարգային է։ Դժվար է Սասունցի Դավթին վարչապետ պատկերացնելը։ Այս արքետիպն էլ մի կողմ դնենք։ Մյուս կողմից Սասունցի Դավիթն ու Վարդան Մամիկոնյանը, պարտված հերոսներ են, բարոյական կողը մի կողմ դնենք։ Նաեւ հիշենք, որ եկեղեցին Մամիկյանանին ներկայացրել է որպես հավատքի մարտիկ, իսկ մերօրյա ինքնակոչ ծռերը արժեքազրկեցին էպոսը։ Մնաց Նժդեհի արքետիպը, որ հաջողության հասած, այսինքը կոնկրետ, շոշափելի արդյունք գրանցած գործիչ է։ Սակայն Նժդեհը նույնպես միայնակ հերոս է։ Մենք նրա պայքարում այլ հախոհների անունները չգիտենք, կա Նժդեհ եւ կան նրա զինվորները' նրան միացած Սյունիքի գյուղացիները։ Կարծում եմ, որ Նժդեհի արքետիպն էլ այս պահին ակտուալ չի։ Իսկ ինչպիսին պետք է լինի այսօրվա փրկիչը, թե ընդհանրապես փրկիչ, կամ լիդեր մեզ պետք չէ, այլ պետք են գաղափարներ ունեցող մարդիկ, որոնք համախոհներ եմ ու համակարգված կառուցվածք ու սկզբունքներ ունեն։ Թեման մնում է բաց, սրանք ընդամենը հարցադրումներ են»։


ՏԻՄ-ում կատարած ապօրինությունները, համայնքային ընտրությունների նկատմամբ ձեր ցինիզմն ու արհամարհանքը երկար, բայց ուղիղ ճանապարհ են դեպի քաղաքական թափոնացում․ Մամիկոն Ասլանյանը՝ ՔՊ-ին

ՏԻՄ-ում կատարած ապօրինությունները, համայնքային ընտրությունների նկատմամբ ձեր ցինիզմն ու...

22:15

Նախնական տվյալներով պայթյունից տուժել է երկու քաղաքացի․ ՆԳՆ

Նախնական տվյալներով պայթյունից տուժել է երկու քաղաքացի․...

20:35

«Հայաստանում չկա արդարադատություն»․ Ռուբեն Մխիթարյանը փաստեր է հիշեցնում

«Հայաստանում չկա արդարադատություն»․ Ռուբեն Մխիթարյանը փաստեր է...

19:55

Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև բանակցությունների 4-րդ փուլը հետաձգվել է

Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև բանակցությունների 4-րդ փուլը հետաձգվել...

19:38

Նոր Նորքի թաղապետարանում տեղի ունեցածի հիմքում կոռուպցիոն բացահայտումն է. Ռուբեն Մելիքյան

Նոր Նորքի թաղապետարանում տեղի ունեցածի հիմքում կոռուպցիոն բացահայտումն է. Ռուբեն...

17:27

Հայաստանը կարող է վերածվել ատոմային փորձադաշտի. Վահե Դավթյան

Հայաստանը կարող է վերածվել ատոմային փորձադաշտի. Վահե...

17:16

Շնորհակալություն նրանց, ովքեր հետևողական աշխատանքով ամեն օր ստեղծում են ավելի մաքուր ու կանաչ Երևան. Ավինյան

Շնորհակալություն նրանց, ովքեր հետևողական աշխատանքով ամեն օր ստեղծում են ավելի մաքուր ու կանաչ...

16:58

Ոչ մեկին թշնամի չեմ համարում, բայց իմ հայրենիքի հանձնման ստորագրությունը ես չեմ ների. Միքայել Աջապահյան

Ոչ մեկին թշնամի չեմ համարում, բայց իմ հայրենիքի հանձնման ստորագրությունը ես չեմ ների. Միքայել...

16:45

Աղավնավանքի տներից մեկի բակում անասնագոմ է այրվել

Աղավնավանքի տներից մեկի բակում անասնագոմ է այրվել

16:29

Սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ. օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա

Սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ. օդի ջերմաստիճանը...

16:08

Չախոյանին մեղադրանք է առաջադրվել խուլիգանություն կատարելու համար

Չախոյանին մեղադրանք է առաջադրվել խուլիգանություն կատարելու...

15:45

Ծեծվողները գոնե դառնային այդ բարքերի դեմ պայքարողներ, դարձան ծեծողներ․ Գևորգ Թամամյան

Ծեծվողները գոնե դառնային այդ բարքերի դեմ պայքարողներ, դարձան ծեծողներ․ Գևորգ...

15:23

ՆԳՆ-ից արձագանքել են քաղաքացուն ոստիկանությունում ծեծելու և բերանը կպչուն ժապավենով փակելու մասին ահազանին

ՆԳՆ-ից արձագանքել են քաղաքացուն ոստիկանությունում ծեծելու և բերանը կպչուն ժապավենով փակելու մասին...

15:08

Փողոցում նիկոլենց համար իրականությունը շատ ավելի դաժան է և դա մեղմել այլևս հնարավոր չէ. Միհրան Հակոբյան

Փողոցում նիկոլենց համար իրականությունը շատ ավելի դաժան է և դա մեղմել այլևս հնարավոր չէ. Միհրան...

14:55

Հուսով ենք՝ ձեր միջնորդությամբ ԼՂ հայերը կվերադառնան իրենց պատմական հայրենիք. Բալասանյանը բաց նամակով դիմել է Պուտինին

Հուսով ենք՝ ձեր միջնորդությամբ ԼՂ հայերը կվերադառնան իրենց պատմական հայրենիք. Բալասանյանը բաց...

14:33

Արամ Ա-ն խոսել է Հայոց ցեղասպանության , Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականության ու Արցախի մասին

Արամ Ա-ն խոսել է Հայոց ցեղասպանության , Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականության ու Արցախի...

13:15

Ուղիղ. Աշխատավորների միջազգային օրվան նվիրված մայիսմեկյան երթ՝ Երևանում

Ուղիղ. Աշխատավորների միջազգային օրվան նվիրված մայիսմեկյան երթ՝...

12:56

Ովքե՞ր են «Խազեր» երաժշտական մրցանակաբաշխության հաղթողները

Ովքե՞ր են «Խազեր» երաժշտական մրցանակաբաշխության...

12:45

Պետության պարտավորությունն է նպաստել հավասար և անվտանգ աշխատանքային միջավայրի ձևավորմանը․ ՄԻՊ

Պետության պարտավորությունն է նպաստել հավասար և անվտանգ աշխատանքային միջավայրի ձևավորմանը․...

12:21

Քարաթափման աշխատանքներ՝ Նոր Գեղի-Արզնի ավտոճանապարհին

Քարաթափման աշխատանքներ՝ Նոր Գեղի-Արզնի...

12:02

RIOmall
Artioli
երկերքչրքհնգուրբշբթկրկ
1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031

Հայկական մամուլ

Երկրաշարժ՝ Գավառ քաղաքից 13 կմ հարավ-արևելք

Երկրաշարժ՝ Գավառ քաղաքից 13 կմ հարավ-արևելք

09:46

«Ժողովուրդ». Իշխանական պատգամավորների ճամփորդությունները. ընդդիմությանը շրջանցում են

«Ժողովուրդ». Իշխանական պատգամավորների ճամփորդությունները. ընդդիմությանը շրջանցում...

09:44

«Ժողովուրդ». Վառելիք իրացնող մի շարք ընկերություններ տուգանվել են 1 մլրդ 78 մլն ՀՀ դրամով

«Ժողովուրդ». Վառելիք իրացնող մի շարք ընկերություններ տուգանվել են 1 մլրդ 78 մլն ՀՀ...

09:35

«Հրապարակ». 2 տարի պայքարեց, 5 ամիս հազիվ աշխատեց. Որն է հրաժարականի պատճառը

«Հրապարակ». 2 տարի պայքարեց, 5 ամիս հազիվ աշխատեց. Որն է հրաժարականի...

09:29

«Հրապարակ». Վարչապետի, քաղաքապետի, հիմա էլ՝ մարզպետի

«Հրապարակ». Վարչապետի, քաղաքապետի, հիմա էլ՝ մարզպետի

09:16

«Հրապարակ». Նարեկ Զեյնալյանը հայտնվել է

«Հրապարակ». Նարեկ Զեյնալյանը հայտնվել է

09:02

«Հրապարակ». Ով կփոխարինի Եղիշե Կիրակոսյանին

«Հրապարակ». Ով կփոխարինի Եղիշե Կիրակոսյանին

09:58

«Իրավունք». Արցախցիներին տրվել է «նա ստարտ» հրահանգ. «Ամեն րոպե պատրաստ եղեք»

«Իրավունք». Արցախցիներին տրվել է «նա ստարտ» հրահանգ. «Ամեն րոպե պատրաստ...

09:47

«Ժողովուրդ». Պետությունը մթերում ապահովեց և 3.7 մլն դրամն «անհետացավ» կոնյակի գործարքից. բացահայտում

«Ժողովուրդ». Պետությունը մթերում ապահովեց և 3.7 մլն դրամն «անհետացավ» կոնյակի գործարքից....

09:34

«Ժողովուրդ». Գագիկ Ջհանգիրյանն ու նախկին դատախազ Արթուր Դավթյանը կհրավիրվեն դատարան Ռուբեն Վարդազարյանի գործով

«Ժողովուրդ». Գագիկ Ջհանգիրյանն ու նախկին դատախազ Արթուր Դավթյանը կհրավիրվեն դատարան Ռուբեն...

09:16

«Հրապարակ». Աննա Հակոբյանի պատճառով պետական ապարատում Նիկոլ Փաշինյանի դեմ բունտ է հասունանում

«Հրապարակ». Աննա Հակոբյանի պատճառով պետական ապարատում Նիկոլ Փաշինյանի դեմ բունտ է...

09:02

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանի շրջապատն էլ է դժգո՞հ նրա թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին քաղաքականությունից

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանի շրջապատն էլ է դժգո՞հ նրա թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին...

09:54

«Հրապարակ». Տաճատ Վարդապետյանի որդին պաշտոն է ստացել

«Հրապարակ». Տաճատ Վարդապետյանի որդին պաշտոն է ստացել

09:45

«Ժողովուրդ». Գլխավոր դատախազը մերժել է ՆԳ նախարարի նախաձեռնությունը

«Ժողովուրդ». Գլխավոր դատախազը մերժել է ՆԳ նախարարի...

09:37

«Ժողովուրդ». Սկանդալային առաջնորդը ջերմ ընդունել է Նիկոլ Փաշինյանին

«Ժողովուրդ». Սկանդալային առաջնորդը ջերմ ընդունել է Նիկոլ...

09:27

«Հրապարակ». Ընդդիմությունն էլ է քարոզարշավ սկսել

«Հրապարակ». Ընդդիմությունն էլ է քարոզարշավ սկսել

09:02

«Հրապարակ». Փաշինյանը ցուցակ է կազմում

«Հրապարակ». Փաշինյանը ցուցակ է կազմում

09:46

«Հրապարակ». Ուժայինները սյունեցիներին հրահանգավորել են

«Հրապարակ». Ուժայինները սյունեցիներին հրահանգավորել...

09:36

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանը վախվորած է եւ անհանգստացած. նրա միակ պաշտպանը ՔՊ-ական Արմեն Խաչատրյանն է

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանը վախվորած է եւ անհանգստացած. նրա միակ պաշտպանը ՔՊ-ական Արմեն...

09:27

«Հրապարակ». Ինչպե՞ս է վրացական ընկերությունը հաղթել

«Հրապարակ». Ինչպե՞ս է վրացական ընկերությունը հաղթել

09:16

«Փաստ». Ջահերով երթը՝ մի մեծ ոսկոր իշխանությունների կոկորդում

«Փաստ». Ջահերով երթը՝ մի մեծ ոսկոր իշխանությունների...

09:02

«Ժողովուրդ». 2 մլն դրամ դրոշ տեղադրելու, 24 մլն վարձակալության համար

«Ժողովուրդ». 2 մլն դրամ դրոշ տեղադրելու, 24 մլն վարձակալության...

09:45

«Հրապարակ». Սրբուհի Գալյանի այցը ԱՄն ձախողվել է

«Հրապարակ». Սրբուհի Գալյանի այցը ԱՄն ձախողվել է

09:34

«Հրապարակ». Ռուսաստանում փնտրտուքի մեջ են

«Հրապարակ». Ռուսաստանում փնտրտուքի մեջ են

09:17

«Ժողովուրդ». Կեղծ ակտի տակ չի ստորագրել. Ավանեսյանի և Նազինյանի հարաբերությունները լարված են եղել

«Ժողովուրդ». Կեղծ ակտի տակ չի ստորագրել. Ավանեսյանի և Նազինյանի հարաբերությունները լարված են...

09:02

«Ժողովուրդ». 15 մլն` «Շենացրո՛ւ պետությունդ՝ եղի՛ր օրինապահ, նվիրված ու հոգատար» խորագրով քաղաքացու տոնը նշելու համար

«Ժողովուրդ». 15 մլն` «Շենացրո՛ւ պետությունդ՝ եղի՛ր օրինապահ, նվիրված ու հոգատար» խորագրով...

09:33

«Հրապարակ». Ապրիլի 24-ին հրաժարական տվեց, քանի որ այդ օրը սրանք կարող էին բախումներ հրահրել

«Հրապարակ». Ապրիլի 24-ին հրաժարական տվեց, քանի որ այդ օրը սրանք կարող էին բախումներ...

09:13

«Հրապարակ». ՍԴ անդամի թեկնածուի փնտրտուք է

«Հրապարակ». ՍԴ անդամի թեկնածուի փնտրտուք է

10:02

«Ժողովուրդ». 89.5%-ով աճել են թրաֆիքինգի հանցագործությունները․ թվեր

«Ժողովուրդ». 89.5%-ով աճել են թրաֆիքինգի հանցագործությունները․...

09:56

«Ժողովուրդ». Տեսչական մարմինները կմիավորվեն

«Ժողովուրդ». Տեսչական մարմինները կմիավորվեն

09:45

«Իրավունք». Շահրամանյանը STOP է տալիս արցախահայերին

«Իրավունք». Շահրամանյանը STOP է տալիս արցախահայերին

09:33

«Հրապարակ». ՔՊ-ի արշավը թելադրված է Էրդողան-Ալիև տանդեմի կողմից

«Հրապարակ». ՔՊ-ի արշավը թելադրված է Էրդողան-Ալիև տանդեմի...

09:15

«Իրավունք». «Գրդնկեք դրանց». Փաշինյանը հանձնարարել է «ատակա» կազմակերպել ընդդիմադիրների դեմ

«Իրավունք». «Գրդնկեք դրանց». Փաշինյանը հանձնարարել է «ատակա» կազմակերպել ընդդիմադիրների...

09:02

«Հրապարակ». Աննա Հակոբյանին հրավիրել են ԳԱԱ. ախրանան նախօրոք դեսանտ է իջել

«Հրապարակ». Աննա Հակոբյանին հրավիրել են ԳԱԱ. ախրանան նախօրոք դեսանտ է...

09:55

«Հրապարակ». Սամվել Շահրամանյանն առաջադրվելու ցանկություն չունի

«Հրապարակ». Սամվել Շահրամանյանն առաջադրվելու ցանկություն...

09:44

«Փաստ». Ամեն ինչ անում են՝ ցույց տալու, թե իբր համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը չի ձախողվել

«Փաստ». Ամեն ինչ անում են՝ ցույց տալու, թե իբր համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը չի...

09:33

«Հրապարակ». Նախարարի «աբսուրդ» քայլը զարմացրել է բժշկական համայնքին

«Հրապարակ». Նախարարի «աբսուրդ» քայլը զարմացրել է բժշկական...

09:17

«Հրապարակ». Կապանի քաղաքապետին տուգանել են

«Հրապարակ». Կապանի քաղաքապետին տուգանել են

09:02

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանը անհանգստանալու մի շարք պատճառներ ունի

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանը անհանգստանալու մի շարք պատճառներ...

09:26

«Հրապարակ». Ի՞նչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին. ԿԳՄՍՆ-ի խայտռակությունը

«Հրապարակ». Ի՞նչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին. ԿԳՄՍՆ-ի...

09:15

«Փաստ». Միայն ուրացման հայտարարություններն ու խոստումները, փաստորեն, բավարար չեն

«Փաստ». Միայն ուրացման հայտարարություններն ու խոստումները, փաստորեն, բավարար...

09:02

«Հրապարակ». Որոշել են մարզեր գնալ

«Հրապարակ». Որոշել են մարզեր գնալ

09:55

«Ժողովուրդ». Հայաստանից ավելի շատ հեռանում են, քան գալիս. ՀՀ սահմանային ելք ու մուտքերը` թվերով

«Ժողովուրդ». Հայաստանից ավելի շատ հեռանում են, քան գալիս. ՀՀ սահմանային ելք ու մուտքերը`...

09:45

«Հրապարակ». Ամեն ինչից հուզվում են

«Հրապարակ». Ամեն ինչից հուզվում են

09:34

«Իրավունք». Փորձում են հեռակառավարել Ազատության հրապարակում գեներացվող ընդդիմադիր գործընթացները

«Իրավունք». Փորձում են հեռակառավարել Ազատության հրապարակում գեներացվող ընդդիմադիր...

09:18

«Իրավունք». Փաշինյանը հանգստացրել է թիմակիցներին. «Իրա նման «крепкий орешек»-ների՞ ենք «ջարդել» ոնց մեզ պետք է»

«Իրավունք». Փաշինյանը հանգստացրել է թիմակիցներին. «Իրա նման «крепкий орешек»-ների՞ ենք «ջարդել»...

09:02

«Հրապարակ». Արցախցիների պառակտումը շարունակվում է

«Հրապարակ». Արցախցիների պառակտումը շարունակվում է

09:27

«Հրապարակ». Ինչ է կապում Արմեն Աբազյանին Սամվել Շահրամանյանի հետ

«Հրապարակ». Ինչ է կապում Արմեն Աբազյանին Սամվել Շահրամանյանի...

09:13

«Փաստ». Արդյոք դեռ ունե՞նք անկախություն

«Փաստ». Արդյոք դեռ ունե՞նք անկախություն

09:02

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանի հարցով ընդդիմության նախաձեռնությունը հնարավոր է տապալվի. Նա համախոհներ է ձեռք բերել

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանի հարցով ընդդիմության նախաձեռնությունը հնարավոր է տապալվի. Նա...

09:56