Քաղաքական մեծ խաղերն ու «զոհաբերված» Լապշինը. ի՞նչ սպասել Ադրբեջանից շփման գծում

10.02.17 | 14:58

«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ռուսաստանի հումանիտար գիտությունների ինստիտուտի պրոֆեսոր, քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը:

– Պարոն Մարկեդոնով, ինչի՞ հետ է ավելի շատ կապված Բելառուսի իշխանությունների կողմից բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինի արտահանձնումը Ադրբեջանին, ինչո՞վ է բացատրվում Բելառուսի այս քայլը: Խնդիրը Բելառուսի և Ռուսաստանի սրված հարաբերություննե՞րն են, ադրբեջանա-բելառուսական հարաբերությունների սերտացո՞ւմը, և ինչո՞ւ Ռուսաստանը և Իսրայելը չկարողացան կանխել արտահանձնումը:

– Կարծում եմ՝ պատճառների շատ մեծ համալիր կա, որը կապ չունի Լուկաշենկոյի և Հայաստանի ինչ-որ հատուկ հարաբերությունների հետ: Բելառուսը, Լուկաշենկոն փորձում է վարել ուժի հիմնական կենտրոնների միջև խուսանավելու քաղաքականություն, և ցավոք սրտի, այդ գործընթացների մեջ զոհաբերվում է կոնկրետ մարդ, որը դառնում է, ինչպես ասում են, մանրադրամ:

Ինչո՞ւ Ռուսաստանը կամ Իսրայելը չուզեցան կանխել. տարբեր պատճառներով: Իսրայելի պարագան առանձին թեմա է: Կարծում եմ՝ իսրայելցիները պարզապես կփորձեն հասնել հետկուլիսային պայմանավորվածությունների Ադրբեջանի հետ, որպեսզի այդ բանակցությունները չտեղափոխվեն հրապարակային ձևաչափ: Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա Ռուսաստանը չի զբաղվում մարդու իրավունքների պաշտպանության թեմաներով՝ բացառությամբ այն դեպքի, եթե խոսքը Միացյալ Նահանգների մասին է, և կարելի է քննադատել Միացյալ Նահանգներին «երկակի չափանիշներ» կիրառելու համար: Ռուսաստանը այնքան էլ չի սիրում իրավունքների պաշտպանության թեման օգտագործել:

Բացի այդ, պետք է հասկանալ, որ սա ոչ թե հայ-ռուսական, այլ ռուս-բելառուսական հարաբերությունների համատեքստում է: Լուկաշենկոն Բելառուսում, ըստ էության, միակ քաղաքական գործիչն է, որը կողմնորոշվում է դեպի եվրասիական ինտեգրում, ավելի ճիշտ՝ ոչ թե ինտեգրում, այլ պայմանական ասած՝ դեպի այդ վեկտորը, իսկ ընդդիմությունը բոլորովին այլ մոտեցումներ ունի, ուստի Լուկաշենկոյին ավելի շատ բան է ներվում, քան որևէ այլ նախկին խորհրդային պետության առաջնորդի: Ստացվում է՝ պատճառներ չկան ուղղակիորեն Հայաստանի դեմ գործելու, բայց այս ամենի հանրագումարում ստացվում է այն, ինչ ունենք:

Սրանք մեծ խաղեր են, որոնց հետևանքով կոնկրետ մարդ մեղավոր է ճանաչվում՝ առանց որևէ մեղքի: Ինձ թվում է՝ եթե մարդ ուսումնասիրում է տարածաշրջանային կոնֆլիկտները, նա չպետք է քրեական հետապնդման ենթարկվի: Նա լրագրող է, իսկ լրագրողները լինում են աշխարհի տարբեր կետերում: Եթե հիմա բոլորը սկսեն արտահանձնել այն լրագրողներին, որոնք լինում են Մերձավոր Արևելքի հակամարտության գոտիներում կամ Կիպրոսում, Աբխազիայում, ապա մենք պիտի ամեն ինչ թողնենք և զբաղվենք մարդկանց արտահանձնման և արտաքսման հարցերով: