«Մեկ Հայաստան» կուսակցության քաղխորհրդի անդամ, տնտեսագետ Հայկ Ֆարմանյանը զարմանում է, որ տնտեսությունը կարելի է զարգացնել հեղափոխական ճանապարհով և այն նույն գործիքակազմով, ինչ տեղի ունեցավ 2018 թ.-ի, այսպես կոչված, քաղաքական հեղափոխության ժամանակ, իսկ վարչապետի խոստման հետքերով առայժմ էական արդյունքներ և ծրագրեր չի տեսնում: Ներդրումային միջավայրի բարելավմանն ուղված լուրջ քայլեր, ասում է, չկան, իսկ այն, ինչ արվեց օրերս Հարկային օրենսդրության ոլորտում, ընդամենն առաջացնում է անկայունության սպասումներ։ Ճիշտ չի համարում, օրինակ, շահաբաժինների (դիվիդենտներ) հարկումը, որն արվում է՝ զուտ ֆիսկալ նպատակներից ելնելով: Մաքսային ոլորտի երկարամյա աշխատակիցը համարում է, որ մաքսային վարչարարության դաշտում վիճահարույց մոտեցումներ են կիրառվում, գտնում է, որ հետհեղափոխական շրջանում սահմանային ծառայություն իրականացնողները հաճախ ստորացվում են, որովհետև ներմուծողն օրենքներ խախտելիս հղում է անում վարչապետի խոսքերին:
Տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ Հայկ Ֆարմանյանն իրենց կուսակցության երևակայած Հայաստանը մեծ ներուժով, արագ ռիթմով զարգացող երկիր է տեսնում, ասում է ՝ «Մենք մեր անելիքները չենք պրոյեկտել անպայմանորեն հներին պատժելու և նորերին փառաբանելու տրամաբանության վրա, մեր անելիքները բոլոր հայերին են հասցեագրված»:
– Մեր քաղաքական կուսակցության դիրքորոշումն այն է, որ չենք ընդունում սինդրոմ դարձած պայքարը հների և նորերի միջև, սևերի և սպիտակների բաժանումը…։ Մեզ համար անընդունելի է ղարաբաղցի-հայաստանցի, հյուսիս-հարավ տարանջատումը, որը ոչ այլ ինչ է, քան ազգային միասնական ներուժի ջլատում: Հայաստանը մեկն է, և ամբողջական պետք է ընկալել, ինչպես մեր կուսակցության անունն ու գաղափարային հիմքն է հուշում, անկախ այդ արհեստական բաժանումներից ու քաղաքական երանգներից: Մեր կուսակցությունը միտված է լուրջ տեխնոկրատական ներուժ ներգրավելու նպատակին։ Մեր բազմաբևեռ աշխատող երիտասարդ պրոֆեսիոնալ թիմն իր խոսքն ուղղում է ողջ հայ ժողովրդի ներուժին: Մենք Հայաստանը զարգացնելու ռացիոնալ տեսլական ունենք, ուստի մեր պատկերացրած երկրի զարգացման ճանապարհային քարտեզը բոլոր հանգրվաններում ունենալու է շատ առարկայական աճ, և ըստ ոլորտների՝ արտահայտված հստակ թվերով: Մենք տնտեսության բոլոր ուղղություններն ենք հաշվի առնում՝ պայմանավորված երկրի առանձնահատկություններով, գերակա ոլորտները՝ չկենտրոնանալով միայն պոպուլյար քաղաքականացված ճյուղերի վրա:
– Այդ հավակնոտ թիմում Դուք ամենաինտրիգային ոլորտն եք ուսումնասիրում՝ ՊԵԿ, մաքսային ոլորտը: Ինչպե՞ս կգնահատեիք ՊԵԿ-ի ներկայիս աշխատանքի թափանցիկությունն ու արդյունավետությունը՝ Ձեր տեսլականի և, միևնույն ժամանակ, այդ համակարգում ունեցած երկարամյա աշխատանքային փորձի համատեքստում:
– Արդյունավետ մաքսային և հարկային վարչարարությունը չափազանց կարևոր ազդեցություն ունի տնտեսության վրա։ Չեմ կարող ժխտել, որ տարիների ընթացքում այդ ոլորտներում զգալի աշխատանք է տարվել՝ և արդյունավետության բարձրացման, և թափանցիկության ապահովման ուղղությամբ, սակայն ասել, որ այսօր ամեն ինչ փայլուն է այդ բնագավառում, կնշանակի՝ աչք փակել բազմաթիվ պրոբլեմների վրա։ Դրանց առանցքում նաև քաղաքական պատճառներ կան: Դեռևս մեկ տարի առաջ քաղաքական ամենաբարձր մակարդակով առաջինը թիրախավորվեց մաքսային ոլորտը. կոչ արվեց մաքսազերծումն իրականացնել կայծակնային արագությամբ, չխոչընդոտել տարբեր անձանց կողմից որևէ ներմուծման, և այլ կերպ ասած՝ ով ինչ ուզում է, թող անի, ու, դժբախտաբար, ղեկավարի այս հայտարարությունը շատերը, այդ թվում՝ մաքսային ծառայողները, ընկալեցին բառացիորեն, իսկ հետևանքը եղավ այն, որ համակարգում առաջացավ մեծ խառնաշփոթ: Մաքսային ծառայողներից շատերը մինչ օրս չեն կողմնորոշվում՝ ինչպես ղեկավարվել՝ հեղափոխական կոչ-հանձնարարականո՞վ, թե՞ օրենսդրությամբ: Այդ դրվագով պայմանավորված՝ հետագա պրոցեսներից առաջինը պետության շահը տուժեց, շատ դեպքերում ոտնահարվեց օրենսդրությունը և գործող ընթացակարգեր։
Համակարգում այդպիսի անկումները վերականգնելը պահանջում է բավական երկար ժամանակ և մեծ ջանքեր։ Դա էր նաև պատճառը, որ վերջին մեկ տարում մենք բազմիցս ականատես ենք լինում տարբեր կոնֆլիկտային իրավիճակների, որոնք, հասկանալի չէ, ի վերջո, ինչո՞վ են ավարտվում՝ տնտեսվարողի վախո՞վ և մաքսավորի ոչ օրինական պահանջը կատարելո՞վ, թե՞ «կառուցողական» այլ ձևերով:
Բագրատաշենի մաքսակետում Թուրքիայից ներմուծվող ապրանքների հետ կապված միջադեպեր են լինում, թեկուզ միայն այն պատճառով, որ ֆիզիկական անձանց կողմից ներմուծվող ապրանքային խմբաքանակների նկատմամբ գործում է միայն արժեքային և քանակական սահմանափակումը, բայց օրենսդրորեն կանոնակարգված չէ պարբերականության գործոնը՝ տվյալ անձը մեկ շաբաթվա կամ մեկ ամսվա ընթացքում քանի՞ անգամ կարող է ներմուծել ապրանք՝ թույլատրելի խմբաքանակով կամ X արժեքի համապատասխան։
Եվ հետևաբար՝ բոլոր այն դեպքերում, երբ մաքսային ծառայողները կասկածում են, որ ներմուծվող խմբաքանակն առևտրային նպատակով է իրականացվում, ապա պահանջում են մաքսային ձևակերպում իրականացնել, սա էլ իր հերթին՝ դժգոհություն է առաջացնում, հաճախ՝ չարդարացված, և վերածվում է կոնֆլիկտի։ Ահա այսպիսի դեպքերն են, որ «ձեռքի ռեժիմով» են համակարգվում վերևից կամ անբարեխիղճ մաքսավորներին «այլ գործողությունների» շանս են տալիս։ Հիշենք Նորագավիթի մաքսատան աղմկահարույց միջադեպը, երբ ներմուծողի շահերի ներկայացուցիչը բարձրաձայնում էր կոռուպցիայի առկայության մասին, ինչին, սակայն, իրավական գնահատական այդպես էլ չտրվեց, պարզ չեղավ՝ ՊԵԿ-ում հարուցվե՞ց ծառայողական քննություն, թե՞ ոչ։ Այսպիսի միջադեպերը շատ են, և դրանք հաճախ զուգորդվում են մաքսային ծառայողների արժանապատվությունը նսեմացնելով և ստորացումներով:
Պետք չէ մոռանալ, որ նրանք ապահովում են երկրի սահմանային և տնտեսական անվտանգությունը և, վերջապես, կրում են սպայի ուսադիրներ, նրանց մեծ մասը բարեխիղճ և բարձր պրոֆեսիոնալներ են։
Շարունակությունը՝ 168.am-ում
12:50
12:47
12:31
12:06
11:55
11:44
11:18
11:03
10:43
10:19
09:56
09:44
09:36
09:25
09:14
09:02
18:24
18:07
17:47
17:27
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | |
| 29 | 30 | ||||||
09:56
09:44
09:36
09:25
09:14
09:02
09:44
09:33
09:15
09:01
09:56
09:49
09:36
09:31
09:15
09:02
09:45
09:36
09:27
09:15
09:01
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
