ARM | RUS |

Հայ-ռուսական դաշնակցության բացասական և դրական կողմերը

23.02.17 | 23:01

«Ինչպիսի մասեր էլ տանես գործարանից,
երբ սկսում ես տանը հավաքել,
միևնույնն է, ստացվում է Կալաշնիկովի ինքնաձիգ»:

ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ

Խորհրդային այս մորուքավոր անեկդոտը, որպես սույն հետազոտության նախաբան, ընտրվել է ամենևին ոչ պատահական՝ հաշվի առնելով, որ Հայաստանի հետ 1992թ. դիվանագիտականհարաբերությունների հաստատման հենց սկզբից Ռուսաստանը մեր երկրի հետ հարաբերություններում գիտակցաբար, թե ոչ, բայց գրեթե միշտ օգտագործել է ինքնաձիգ: Եվ, եթե նույնիսկ հայկական կուրսի ուղղման փորձեր էլ են երբևէ ձեռնարկվել, ապա, միևնույնն է, ստացվել է ինքնաձիգ կամ ինքնաձիգի միջոցով իրականացվող քաղաքականություն, ընդ որում, ինչպես ուղղակի, այնպես էլ փոխաբերական իմաստով: Հանուն արդարության անհրաժեշտ է նշել, որ Ռուսաստանն «ինքնաձիգային» քաղաքականությունն օգտագործում է ոչ միայն Հայաստանի, այլև հետխորհրդային շատ երկրների հետ հարաբերություններում:

Իհարկե, այն դեպքերում, երբ դա հնարավոր է համարվում: Ցավոք: Ինքնաձիգը ռուսական քաղաքականության հիմնական գործիքն էր Բորիս Ելցինի օրոք, երբ Հայաստանի հետ հարաբերություններն առավել բարեկամական էին: Ինքնաձիգը շարունակում է մնալ այդ գործիքը նրա հաջորդի`Վլադիմիր Պուտինի օրոք, ում կառավարման ժամանակ մեր երկրի հետ հարաբերությունները սկսեցին ամբողջությամբ բնորոշվել պրագմատիզմով:

Պրագմատիզմն այսօրվա սրընթաց գլոբալացվող աշխարհում, թերևս, այն գլխավոր կանխադրույթներից մեկն է, որի հիման վրա կառուցվում են միջազգային հարաբերությունները: Եվ ամբողջությամբ վերցրած, ցանկացած ողջամիտ մարդ պետք է հավուր պատշաճի ըմբռնի դա: Դա այլ կերպ չէր ընկալվի, եթե Հայաստանը Ռուսաստանի՝ փաստաթղթով ձևակերպված ռազմավարական դաշնակիցը չլիներ. Ռուսաստանի հիմնական դաշնակիցը ոչ միայն Հարավային Կովկասում, այլև ողջ հետխորհրդային տարածքում, ինչի վկայությունը Մոսկվայի նկատմամբ Բելառուսի և Ղազախստանի առաջնորդների վարած բավականին երկիմաստ քաղաքականությունն է: Սակայն հայկական և ռուսական ԶԼՄ-ների էջերում «Հայաստանը Ռուսաստանի հիմնական դաշնակիցն է» նախադասությունն առավել ուղեկցվում է «համարվում է» բառով: Եվ դա տեղի է ունենում ամենևին ոչ պատահական, այլ հենց դաշնակցային պետության նկատմամբ Մոսկվայի «ինքնաձիգային» քաղաքականության հետևանքով: Ռուսաստանի ղեկավարության կողմից Հայաստանի նկատմամբ ինքնաձիգ կիրառվում է ինչպես մտրակի, այնպես էլ բլիթի տեսքով: Ինքնաձիգի միջոցով կաշառում են, սիրաշահում, խրախուսում, ակնարկում, նաև ժամանակ առ ժամանակ սպառնում, ծայրահեղ անհրաժեշտության դեպքում՝ խփում գլխին:

Անհրաժեշտ է հատուկ նշել, որ ինքնաձիգի հաջողությունը, մերձավոր դաշնակցի նկատմամբ որպես քաղաքականության գործիք, ոչ վերջին հերթին պայմանավորված է չկարգավորված, հնացած և պարբերաբար ծխացող Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության առկայությամբ: Այս թեզի վառ ապացույցը մենք կարող էինք տեսնել 2016թ. հակամարտության ապրիլյան շիկացման օրերին, որն արդեն վաղուց ստիպված չենք «սառեցված» անվանել: Եվ, կարծես թե Հայաստանի հետ հարաբերություններում Մոսկվան մտադիր չէ «կոշտ ուժ»-ը փոխարինել «փափուկ ուժով»: Համենայն դեպս, դա տեսանելի ապագայում: Այնուամենայնիվ, նույնիսկ այդպիսի պայմաններում հայ-ռուսական դաշնակցության մեջ օբյեկտիվորեն գոյություն ունեն ինչպես բացասական կողմեր, այնպես էլ առավելություններ, որոնք, ի թիվս այլոց, պայմանավորված են մեր երկրի ոչ լավագույն աշխարհագրական դիրքով:

ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ՀԵՏ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ելնելով Հայաստանի ռազմաքաղաքական բարձրաստիճան ղեկավարության մի շարք հայտարարություններից՝ Երևանը Մոսկվայի հետ ռազմաքաղաքական համագործակցությունը կարծես թե դիտարկում է որպես իր պաշտպանական և անվտանգության քաղաքականության առանցքային տարր: Այս բազմամյա միտման անշեղության վերջին վկայությունը դարձան երկրի պաշտպանության նորանշանակ նախարար Վիգեն Սարգսյանի վերջին հայտարարությունները:

Հատկանշական է, որ որպես պաշտպանության նախարար իր առաջին արտասահմանյան այցը հենց Ռուսաստան կատարելով` Մոսկվայում Սարգսյանը Գյումրիի 102-րդ ռուսական ռազմական բազան բնութագրեց որպես «Հայաստանի անվտանգության անքակտելի մաս»: Ավելին, պաշտպանական գերատեսչական ղեկավարը ռուսաստանյան իր այցն օրինաչափություն համարեց` հաշվի առնելով «Հայաստանն ու Ռուսաստանը հանգուցող ռազմավարական դաշնակցային կապերը, ինչը միանշանակ ընկալվում է ոչ միայն քաղաքական ղեկավարության մակարդակով, այլև երկրի ժողովրդի կողմից, ով Ռուսաստանին միանշանակ համարում է գլխավոր գործընկեր»:

Պետք է նշել, որ, ընդհանուր առմամբ, հայ-ռուսական հարաբերությունները, ելնելով տարածաշրջանային համատեքստից, առաջին հերթին բնորոշվում են անվտանգության բնագավառում բավականին ակտիվ և արդյունավետ համագործակցությամբ: Եվ այս լույսի ներքո Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մեջ Ռուսաստանը հատուկ տեղ է գրավում, իսկ Հայաստանը, իր հերթին, ամուր ամրակցել է իրեն Կովկասում Մոսկվայի տարածաշրջանային ռազմավարության առաջամարտիկի դերը: Ոմանք, մեր կարծիքով, սխալմամբ հակված են Հայաստանի այս առաքելությունը դիտարկել միակողմանիորեն`երկիրն անվանելով ֆորպոստ: Սակայն դա ամենևին այդպես չէ` հաշվի առնելով ինչպես Ռուսաստանից Հայաստանի, այնպես էլ Հայաստանից Ռուսաստանի փոխկախվածությունը: Ցավոք սրտի Հայաստանում, Ռուսաստանում և դրսից Երևանի ու Մոսկվայի հարաբերությունների մասին ավանդաբար փոքր-ինչ պարզունակ պատկերացում կա:

Մինչդեռ իրականում այդ քաղաքական հարաբերություններն ունեն առնվազն մի քանի բարդ մակարդակներ և փոխադարձ, այլ ոչ թե միակողմանի կախվածություն, ինչպես ոմանց կողմից է ներկայացվում: Այդ թեզի հաստատման համար բերենք ընդամենը մի քանի գործոններ`Լեռնային Ղարաբաղի չլուծված հակամարտությունը, դրա շուրջ առնվազն Ռուսաստանի, Իրանի և Թուրքիայի, էլ չասած՝ արդեն համաշխարհային խաղացողների շահերի խճճված կծիկը, ինչպես նաև Հայաստանի տարածքում 102-րդ ռուսական ռազմակայանի առկայությունը: Այս համատեքստում, ոչ վերջին հերթին հարկ է հիշեցնել, որ Ռուսաստանը Միացյալ Նահանգների և Ֆրանսիայի հետ միասին, որպես Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ, դրա կարգավորմամբ զբաղվում է 1992թ. մարտից:

Հայաստանում ռուսական ռազմական ներկայության գլխավոր գործոններից են` 1992թ.-ից Գյումրիում տեղակայված, նախկին խորհրդային բանակի ստորաբաժանումների վրա հիմնված ռուսական 102-րդ ռազմաբազան և Թուրքիայի ու Իրանի հետ Հայաստանի սահմանները վերահսկող ռուս սահմանապահները: Այստեղ տեղին է հիշատակել 1995թ. պայմանագրի՝ 2010թ. օգոստոսին ստորագրված Լրացուցիչ արձանագրության համաձայն Հայաստանի տարածքում 102-րդ ռազմակայանի գործառնության ժամկետների ևս 25 տարով երկարաձգումը: Հատկանշական է, որ այդ նույն փաստաթղթով 102-րդ բազայի պատասխանատվության աշխարհագրական գոտու մեջ ներառվեց ամբողջ Հայաստանի տարածքը: Բացի դրանից Հայաստանը Ռուսաստանի հովանու ներքո գործող ռազմաքաղաքական դաշինքի` Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության միակ և բավականին ակտիվ անդամն է Հարավային Կովկասում:

Պակաս կարևոր չէ այն հանգամանքը, որ հենց ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում 2016թ. ապրիլին վերջնականապես ավարտվեց Ռուսաստանի և Բելառուսի միացյալ հակաօդային պաշտպանության համակարգի ձևավորումը, որին Հայաստանը միացավ մեկ տարուց քիչ ավելի առաջ: Պայմանագրի համաձայն միացյալ ՀՕՊ-ի կովկասյան հատվածի գործողությունները կկառավարվեն Ռուսաստանի Օդատիեզերական ուժերի (ՕՏՈՒ) հրամանատարության անմիջական համակարգման ներքո գործող ՌԴ Հարավային ռազմական օկրուգի հրամանատարությամբ:

Հայաստանի զինված ուժերի կառավարումը միացյալ ՀՕՊ-ի վրա սահմանափակվում է մեկ մարտական օղակի կառավարմամբ: Համաձայնագրով նախատեսվում է երկուստեք ինքնուրույն որոշումների ընդունման հնարավորություն, սակայն բացառապես խաղաղ պայմաններում: Մինչդեռ այն հարցի հստակ պատասխանը, թե ինչպես Հայաստանի և Ռուսաստանի ՀՕՊ հրամանատարությունը կգործի արտակարգ իրավիճակներում, չկա՝ հաշվի առնելով, որ համատեղ ՀՕՊ-ի պայմանագրի դրույթների մեծ մասը կողմերից յուրաքանչյուրը ցանկության դեպքում կարող է մեկնաբանել իր օգտին:

Անվտանգության ոլորտում երկկողմ համագործակցության բոլոր այդ գործոնները, հաշվի առնելով անկախության 25 տարում այլընտրանք ստեղծելու անկարողությունը կամ ցանկության բացակայութունը, միանգամայն հիմնավորված և բանական են թվում: Սակայն, հենց այդ գործոնները, ի թիվս այլոց, հանգեցրեցին մի իրավիճակի, երբ հայ-ռուսական ռազմավարական դաշնակցային հարաբերությունների հիմքում դեռևս ընկած են Կրեմլի, այլ ոչ ամենևին՝ Երևանի պրագմատիկ շահերը:

ՌԱԶՄԱՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հայ-ռուսական ռազմատեխնիկական համագործակցությունը մինչև որոշակի պահը, ընդհանուր առմամբ, բնութագրվում էր Ռուսաստանի տարբեր զորամասերից և պահեստներից օգտագործված ռազմական տեխնիկայի, սպառազինության և զինամթերքի՝ Հայաստանին բավականին արտոնյալ պայմաններով մատակարարումներով: Սակայն վերջին երկու տարիներին երկրների ռազմատեխնիկական համագործակցության մեջ տեղի են ունեցել որոշակի փոփոխություններ, որը, առաջին հերթին, արտահայտվում է նույն Ռուսաստանի կողմից Հայաստանին տրամադրված 200 մլն դոլար վարկի շրջանակներում հանրապետությանը ռուսական սպառազինությունների նորագույն տեսակների մատակարարումների գործընթացով: Արտոնյալ պայմաններով վարկի տրամադրման մասին համաձայնագրով, որը կնքվել է 2015թ., 3%-ոց վարկի մարումը ռուբլով Երևանը կսկսի իրականացնել միայն 2018թ.-ից, 10 տարվա ընթացքում, իսկ կանխավճարը կկազմի միայն 10%:

Այդ վարկի շրջանակներում Հայաստանի զինված ուժերն արդեն ձեռք են բերել և ձեռք կբերեն 9K58 «Смерч» համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգեր, 9К338 «Игла-С» դյուրակիր զենիթահրթիռային համալիրներ, «Автобаза-М» ռադիոտեխնիկական հետախուզության վերգետնյա պասիվ կայաններ, ТОС-1А «Солнцепёк» համազարկային կրակի համակարգեր, «Тигр» զրահամեքենաներ, «Конкурс-М» հակատանկային հրթիռային համալիրներ, РПГ-26 հակատանկային նռնականետեր, հրաձգային զինատեսակներ, T-72 տանկերի և հետևակի մարտական մեքենաների համար շարժիչներ և նշանոցներ, կապի միջոցներ, ինժեներական տեխնիկա, «КамАЗ»-ներ:

Բնականաբար, Հայաստանի անկախության 25-ամյակին նվիրված զորահանդեսին ցուցադրված «Искандер» 9K720 ՕՄՀՀ (օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիր) դիվիզիոնները (չշփոթել «Искандер-К» և «Искандер- M» մոդիֆիկացիաների հետ) իրենց բարձր արժեքի պատճառով չէին կարող գնված լինել այդ վարկի շրջանակներում: Դա Հայաստանին ռուսական զենքի՝ գոյություն ունեցող ստվերային մատակարարումների հերթական ապացույցն է:

Սակայն կցանկանայինք ուշադրություն հրավիրել հայ-ռուսական ռազմատեխնիկական համագործակցության մեկ այլ հատվածի` համատեղ ռազմարդյունաբերական համալիրի վրա: Ռուսաստանի հետ ակտիվ համագործակցությանը զուգահեռ աստիճանաբար մի նոր մակարդակի է հասնում սեփական՝ հայկական ռազմարդյունաբերական համալիրի կատարելագործման գործընթացը: Առաջին համատեղ ձեռնարկությունը դարձավ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ռազմարդյունաբերական համալիրի ոլորտում համագործակցության շրջանակներում 2013թ. հիմնադրված ռազմական մեքենաների վերանորոգմամբ զբաղվող «Камаз-Армения» ԲԸ-ը: Եվ այսօր այդ գործընթացի հաջողության մասին են վկայում վերջերս Երևանում ArmHiTec-2016 սպառազինությունների և ռազմական տեխնիկայի առաջին միջազգային ցուցահանդեսին ցուցադրված Հայաստանում արտադրված զինատեսակները:

Ցուցահանդեսին մասնակցեցին Ռուսաստանից, Լեհաստանից, Բուլղարիայից, Բելգիայից, Գերմանիայից, Ղազախստանից, ԱՄՆ-ից և այլ երկրներից առաջատար արդյունաբերական ձեռնարկություններ և հետազոտական ինստիտուտներ` պաշտպանական նշանակության արտադրանքի հայկական արտադրողները` Unicum ընկերությունը, «Երևանի կապի միջոցների գիտահետազոտական ինստիտուտ» ՓԲԸ-ն, MergelyanCluster բարձրտեխնոլոգիական համալիրը, Էջմիածնի սարքաշինական գործարանը, «Գառնի-Լեռ» ԲԲԸ-ն, 65-րդ ռազմական գործարանը», «ԼՏ-ՊԻՐԿԱԼ» ՓԲԸ-ն և այլք ցուցահանդեսին ներկայացան անօդաչու թռչող սարքերով (ԱԹՍ), հրաձգային զենքերով, բարձր տեխնոլոգիական սարքերով, օպտիկայով, հայկական արտադրության այլ զինատեսակներով:

Այստեղ տեղին է հիշել Հայկական ԽՍՀ ռազմարդյունաբերական համալիրի զբաղեցրած արժանի դիրքերն այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են՝ էլեկտրոնիկան, օպտիկան, լազերային տեխնիկան, կիբեռնետիկան, ռադիոֆիզիկան: Հասկանալի պատճառներով այդ խոշոր նվաճումները և գլխավորը՝ կադրերը, վերջին 25 տարիների ընթացքում այլևս կորսվել են: Եվ հենց ՌԴ-ի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցությունն է թույլ տալիս գոնե ապագայում հայրենական ռազմարդյունաբերական համալիրի վերականգնման հույս փայփայել:

Այս լույսի ներքո, թվում է, թե Երևանում դեկտեմբերի 10-ին համապատասխան արձանագրությունների ստորագրմամբ սկսված, ավելի վաղ ինչպես Երևանում, այնպես էլ Մոսկվայում բավականին բարձր մակարդակով հնչեցված «Պաշտպանական համակարգեր» ռուս-բելառուսական միջպետական ֆինանսարդյունաբերական խմբին Հայաստանի միանալու գաղափարի իրականացումը նույնպես շոշափելի քայլ կդառնա այդ ուղղությամբ: Ադրբեջանի հետ հակամարտության վիճակում գտնվող Հայաստանն այսօր առնվազն սեփական արտադրության զինամթերքի և ռազմական տեխնիկայի կենսական անհրաժեշտություն է զգում:

Եվ այս դեպքում Ռուսաստանի հետ այլընտրանք չունեցող համագործակցությունը սեփական ռազմարդյունաբերական համալիրը զարգացնելու և տարբեր գիտական մշակումների ու տեխնոլոգիաների փոխանակման զգալի հնարավորություն է: Հնարավորություն, որը, իհարկե, բարձրացնում է Հայաստանի պաշտպանունակությունը:

ՀԱՄԱՏԵՂ ՀԱՅ-ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԽՄԲԱՎՈՐՈՒՄԸ

Հայ-ռուսական հարաբերությունները լրացնող, ընդ որում, բավականին ոչ միանշանակ մեկ կետ է ևս Գյումրիի 102-րդ բազայի և Հայաստանի զինված ուժերի կորպուսներից մեկի կազմում գործող հայ-ռուսական միացյալ զորախումբը: Պետք է նշել, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի 2016թ. նոյեմբերի 14-ի կարգադրությունը, որը հավանություն էր տալիս կովկասյան տարածաշրջանում Հայաստանի հետ Հավաքական անվտանգության Միացյալ զորախումբ (ՄԶ) ստեղծելու մասին համաձայնագրի ստորագրմանը, հայ հասարակության մտածող մասի հերթական պառակտման պատճառ դարձավ: Արևմտամետ գործիչները շտապեցին ՄԶ-ը ներկայացնել որպես Ռուսաստանի կողմից Հայաստանի վերջնական նվաճման հերթական մեխանիզմ: Ռուսամետներն այն ներկայացրեցին որպես Հայաստանի և նույնիսկ Արցախի անվտանգության ապահովման հերթական երաշխիք: Այնուամենայնիվ, արդեն նոյեմբերի 30-ին Մոսկվայում Հայաստանի և Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարներ Վիգեն Սարգսյանը և Սերգեյ Շոյգուն ստորագրեցին Միացյալ զորախմբի մասին համաձայնագիրը: Հինգ տարի ժամկետով կնքված համաձայնագիրը նախատեսում է նաև ևս հինգ տարով երկարաձգելու հնարավորություն կողմերից մեկի` այդ համագործակցությունը շարունակելու մերժման բացակայության դեպքում:

Երկու երկրների կողմից հայտարարված «կողմերի վրա զինված հարձակմանը, ինչպես նաև անվտանգության այլ մարտահրավերների և սպառնալիքների համարժեք արձագանքելու ունակ» ՄԶ ստեղծելու համաձայնագրի նպատակը Հավաքական անվտանգության կովկասյան տարածաշրջանում կողմերի անվտանգության ապահովումն է»: Համաձայնագրում նշվում է, որ խաղաղ պայմաններում ՄԶ-ի հրամանատարությունը կկազմվի Հայաստանի զինված ուժերի ներկայացուցիչներից: Հրամանատարը կնշանակվի Հայաստանի Զինված ուժերի գերագույն հրամանատարի կողմից Ռուսաստանի Զինված ուժերի գերագույն հրամանատարի հետ համաձայնեցված: Սակայն, եթե խաղաղ պայմաններում ՄԶ-ը կենթարկվի Հայաստանի գլխավոր շտաբի պետին, ապա պատերազմականի դեպքում, «կախված ստեղծված իրավիճակից», նաև ՌԴ Հարավային ռազմական օկրուգի հրամանատարին: Վերջին կետը վիճելի է և միանգամայն հիմնավոր կասկածներ է առաջացնում Հայաստանում: Հասկանալի է, որ խաղաղ պայմաններում խմբավորումը կշարունակի տեղակայվել 102-րդ ռուսական ռազմակայանում և Հայաստանի Զինված ուժերի համապատասխան կորպուսի գնդերում:

Եվ այստեղ նրան կարող է ղեկավարել թեկուզ Բելառուսի ներկայացուցիչը: Իր հիմնական գործառույթները ՄԶ-ը, բնականաբար, կիրականացնի պատերազմի ժամանակ, ինչպես նաև, բնական է, որ այստեղ «կախված ստեղծված իրավիճակից» նախադասությունը միանգամայն հիմնավոր տագնապ է առաջացնում: Եվ մերձավոր դաշնակցի նկատմամբ Մոսկվայի «ինքնաձիգային քաղաքականությունն» այդ տագնապը միայն ամրապնդում է, քանի որ պատերազմական ժամանակ ՄԶ-ը նույնպես կարող է վերածվել հենց այս քաղաքականության հերթական մեխանիզմի: Այսպիսով, ՄԶ-ի ստեղծումը արդարացիորեն առաջացնում է մի շարք կասկածներ ու հարցեր ռազմավարական դաշնակիցների միջև բացառապես վստահության ոչ ամենաբարձր մակարդակի պատճառով: Եվ հանուն անաչառության պետք է նշել, որ այդ կասկածները մի շարք բավականին հիմնավոր պատճառներով կրում են փոխադարձ բնույթ:

Բացառելով փոխադարձ վստահության անբավարարության գործոնը՝ թվում է, թե իրականում ՄԶ-ի ստեղծումն ինչպես երկկողմ, այնպես էլ ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում հայ-ռուսական ռազմական և քաղաքական համագործակցության երկարամյա տրամաբանական շարունակությունն է: Համագործակցություն, որը, ցավոք սրտի, պարբերաբար սնուցվում է Ադրբեջանի կողմից գոյություն ունեցող իրական և հաճախ՝ Թուրքիայի կողմից մտացածին սպառնալիքների առկայությամբ:

Ամբողջությամբ՝ այստեղ


«Վրացական երազանքի» քաղաքականության պայմաններում Վրաստանը չի դառնա ԵՄ անդամ նույնիսկ 2030 թվականին. Մարթա Կոս

«Վրացական երազանքի» քաղաքականության պայմաններում Վրաստանը չի դառնա ԵՄ անդամ նույնիսկ 2030...

17:06

Պարեկներին կաշառք առաջարկած վարորդը ձերբակալվել է

Պարեկներին կաշառք առաջարկած վարորդը ձերբակալվել է

16:55

Մեծ պատիվ ու շնորհ է ծառայել Աստծուն, ազգին և եկեղեցուն. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունել է նորաօծ քահանաներին․ Լուսանկարներ

Մեծ պատիվ ու շնորհ է ծառայել Աստծուն, ազգին և եկեղեցուն. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունել է...

16:49

«Մոսո, մեքենայի մեջ հոգեպահուստ ի՞նչ ունես․․․»․ ինչպե՞ս է Վազգեն Սարգսյանն արձագանքել, երբ իմացել է՝ սպան տղա է ունեցել

«Մոսո, մեքենայի մեջ հոգեպահուստ ի՞նչ ունես․․․»․ ինչպե՞ս է Վազգեն Սարգսյանն արձագանքել, երբ իմացել...

16:22

1991-ից սկսած՝ ՀՀ տարածքը նույնն է՝ մի փոքրիկ տարբերությամբ, որ ինչ-որ տարածքներ հայտնվել են Ադրբեջանի վերահսկողության ներքո. Արարատ Միրզոյան

1991-ից սկսած՝ ՀՀ տարածքը նույնն է՝ մի փոքրիկ տարբերությամբ, որ ինչ-որ տարածքներ հայտնվել են...

16:16

Երասխ-Սադարակ հատվածը ևս պետք է ապաշրջափակվի. Արարատ Միրզոյան

Երասխ-Սադարակ հատվածը ևս պետք է ապաշրջափակվի. Արարատ...

15:55

Նոյեմբերի 15-ից ձմեռային անվադողերով երթևեկելը պարտադիր պահանջ է. ՆԳՆ

Նոյեմբերի 15-ից ձմեռային անվադողերով երթևեկելը պարտադիր պահանջ է....

14:22

Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կան հարցեր, որոնք դեռ լուծված չեն. 2 հասարակություններում միմյանց նկատմամբ անվստահության դրսևորումները բարդ հարց է. Արարատ Միրզոյան

Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կան հարցեր, որոնք դեռ լուծված չեն. 2 հասարակություններում միմյանց...

13:55

Եթե Վազգեն Սարգսյանը կենդանի լիներ, Ղարաբաղի հետ տեղի չէր ունենա այն, ինչ տեղի ունեցավ. Սասուն Միքայելյան

Եթե Վազգեն Սարգսյանը կենդանի լիներ, Ղարաբաղի հետ տեղի չէր ունենա այն, ինչ տեղի ունեցավ. Սասուն...

13:33

Լուվրի կողոպուտի գործով երկու մարդ է ձերբակալվել

Լուվրի կողոպուտի գործով երկու մարդ է ձերբակալվել

13:03

Երևույթն ուղղակի անընդունելի է, անձնական կյանքի ցանկացած միջամտություն քրեորեն հետապնդելի է. նախարարը՝ Արշակ Սրբազանի վերաբերյալ տեսանյութերի մասին

Երևույթն ուղղակի անընդունելի է, անձնական կյանքի ցանկացած միջամտություն քրեորեն հետապնդելի է....

12:36

Փաշինյանը, Խաչատուրյանն ու Սիմոնյանը ծաղիկներ են դրել Հոկտեմբերի 27-ի զոհերի հուշարձանին (Տեսանյութ)

Փաշինյանը, Խաչատուրյանն ու Սիմոնյանը ծաղիկներ են դրել Հոկտեմբերի 27-ի զոհերի հուշարձանին...

12:12

Փոքրիկ խմբակը պատրաստ է անցնել յուրաքանչյուր սրբության վրայով, սակայն պետք է իմանան, որ պաշտպանելու ենք մեր սրբությունները․ Կարապետյան

Փոքրիկ խմբակը պատրաստ է անցնել յուրաքանչյուր սրբության վրայով, սակայն պետք է իմանան, որ...

11:44

Հրդեհ է բռնկվել Սևան քաղաքի հանգստյան գոտում

Հրդեհ է բռնկվել Սևան քաղաքի հանգստյան գոտում

09:44

Նիկոլի հերթական բեմադրությունը՝ նույն սցենարով, տարբեր վայրերում․ Իշխան Սաղաթելյան

Նիկոլի հերթական բեմադրությունը՝ նույն սցենարով, տարբեր վայրերում․ Իշխան...

09:36

Աստծո իշխանության դեմ մարտնչողները պարտվելու են, զգուշացեք «կեղծ մարգարեներից»․ Շարմազանով

Աստծո իշխանության դեմ մարտնչողները պարտվելու են, զգուշացեք «կեղծ մարգարեներից»․...

09:19

Ադրբեջանը պատրաստ է իր տարածքով թույլատրել նաև ռուսական ապրանքների մուտքը Հայաստան. Օվերչուկ

Ադրբեջանը պատրաստ է իր տարածքով թույլատրել նաև ռուսական ապրանքների մուտքը Հայաստան....

09:01

Մայր տաճարում աղոթք է հնչել՝ հաջակցություն կալանավորված հոգևորականների և Սամվել Կարապետյանի

Մայր տաճարում աղոթք է հնչել՝ հաջակցություն կալանավորված հոգևորականների և Սամվել...

20:03

Կառավարության որոշմամբ և «կադաստրի թղթով» Հովհաննավանքի հողը Մայր Աթոռի սեփականությունն է․ Հետք

Կառավարության որոշմամբ և «կադաստրի թղթով» Հովհաննավանքի հողը Մայր Աթոռի սեփականությունն է․...

19:33

Հովհաննավանքում կեղծվեց սուրբ պատարագը այն պաշտոնյաների կողմից, ովքեր երբևէ պատարագի չէին մասնակցել. Զաքարյան

Հովհաննավանքում կեղծվեց սուրբ պատարագը այն պաշտոնյաների կողմից, ովքեր երբևէ պատարագի չէին...

19:01

RIOmall
Artioli
երկերքչրքհնգուրբշբթկրկ
12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031

Հայկական մամուլ

«Ժողովուրդ».Հակակոռուպցիոն կոմիտեի ներկայացուցիչները ԿԳՄՍ նախարարություն են այցելել․Ժաննա Անդրեասյանը խուճապի է մատնվել

«Ժողովուրդ».Հակակոռուպցիոն կոմիտեի ներկայացուցիչները ԿԳՄՍ նախարարություն են այցելել․Ժաննա...

10:01

«Հրապարակ».Փաշինյանը ցնցումների մեջ է ընկել. ՆԳՆ նախարարից դժգոհ մնալու ևս մեկ առիթ. նրան հեռացնելու հարցը հասունացել է

«Հրապարակ».Փաշինյանը ցնցումների մեջ է ընկել. ՆԳՆ նախարարից դժգոհ մնալու ևս մեկ առիթ. նրան...

09:46

«Հրապարակ». Աջապահյանի համար նախկինում իրեն պատեպատ էր տալիս, հիմա՝ արշավում

«Հրապարակ». Աջապահյանի համար նախկինում իրեն պատեպատ էր տալիս, հիմա՝...

09:36

«Հրապարակ». Սկսել են եկեղեցու «արտգործնախարարից»

«Հրապարակ». Սկսել են եկեղեցու «արտգործնախարարից»

09:26

«Հրապարակ». Փաշինյանը հերթական անգամ ցնցումների մեջ է ընկել՝ տեսնելով Գյումրու կադրերը

«Հրապարակ». Փաշինյանը հերթական անգամ ցնցումների մեջ է ընկել՝ տեսնելով Գյումրու...

09:13

«Ժողովուրդ». Վերջին ամիսների սոցհարցումներում նկատվում է Տիգրան Ավինյանի վարկանիշի աճ

«Ժողովուրդ». Վերջին ամիսների սոցհարցումներում նկատվում է Տիգրան Ավինյանի վարկանիշի...

09:01

«Հրապարակ». Հակաեկեղեցական արշավի շրջանակներում համագործակցում են օտարերկրյա կազմակերպության հետ. ֆիլմ է նկարվելու

«Հրապարակ». Հակաեկեղեցական արշավի շրջանակներում համագործակցում են օտարերկրյա կազմակերպության հետ....

09:45

«Ժողովուրդ». Հայկական լեռնաշխարհը թուրքական համարողը նշանակվել է Մանկավարժականի ռեկտորի ժ/պ

«Ժողովուրդ». Հայկական լեռնաշխարհը թուրքական համարողը նշանակվել է Մանկավարժականի ռեկտորի...

09:33

«Հրապարակ». Բարձրացրել են դաշինքների անցողիկ շեմը. այն սահմանվել է 8,4–10 տոկոս

«Հրապարակ». Բարձրացրել են դաշինքների անցողիկ շեմը. այն սահմանվել է 8,4–10...

09:17

«Ժողովուրդ». Խաչ եւ իշխանություն. Կաթողիկոսը պատրաստ է կալանավայրից կառավարել եկեղեցին

«Ժողովուրդ». Խաչ եւ իշխանություն. Կաթողիկոսը պատրաստ է կալանավայրից կառավարել...

09:01

«Հրապարակ». Ռուբինյանը նպատակ ունի զբաղեցնել ԱԺ նախագահի պաշտոնը. Ալենի աթոռի վրա այլ աչքեր էլ կան

«Հրապարակ». Ռուբինյանը նպատակ ունի զբաղեցնել ԱԺ նախագահի պաշտոնը. Ալենի աթոռի վրա այլ աչքեր էլ...

09:19

«Ժողովուրդ». Ոստիկանությունում դժգոհության ալիք կա. կոկորդներին է հասել. Պրակտիկա եւ տեսություն

«Ժողովուրդ». Ոստիկանությունում դժգոհության ալիք կա. կոկորդներին է հասել. Պրակտիկա եւ...

09:01

«Իրավունք». Փնտրվում են «կռիսներ». «Հարկ եղած դեպքում ժուչոկներ դրեք, որ հասկանանք՝ ով ում բարեկամն է»

«Իրավունք». Փնտրվում են «կռիսներ». «Հարկ եղած դեպքում ժուչոկներ դրեք, որ հասկանանք՝ ով ում...

09:36

«Փաստ». Իշխանության հակաքարոզչական «գործիքներն» էլ են լավ մաշված

«Փաստ». Իշխանության հակաքարոզչական «գործիքներն» էլ են լավ...

09:28

«Հրապարակ». Զեկույցի ոդիսականը չի ավարտվում. Վլադիմիր Վարդանյանն է մոլորեցրե՞լ

«Հրապարակ». Զեկույցի ոդիսականը չի ավարտվում. Վլադիմիր Վարդանյանն է...

09:55

«Իրավունք». «Տուշոնկա» օպերացիային երանի են տալու, էլ սեքս-սկանդալ, էլ ալան-թալանի տեսարաններ

«Իրավունք». «Տուշոնկա» օպերացիային երանի են տալու, էլ սեքս-սկանդալ, էլ ալան-թալանի...

09:32

«Ժողովուրդ». Կաթողիկոսի գահակալության օրը գահընկեցության պլան է մշակվել

«Ժողովուրդ». Կաթողիկոսի գահակալության օրը գահընկեցության պլան է...

09:15

«Ժողովուրդ». Դատավոր Դոլմազյանի ապտակը՝ քննչական մարմնին եւ դատախազությանը

«Ժողովուրդ». Դատավոր Դոլմազյանի ապտակը՝ քննչական մարմնին եւ...

09:02

«Հրապարակ». ՔՊ–ի դիմակի տակ «ընդդիմադիրներ» են հայտնվել

«Հրապարակ». ՔՊ–ի դիմակի տակ «ընդդիմադիրներ» են...

09:46

«Իրավունք». Ինչու Հովիկ Աղազարյանը չի միանում իմպիչմենտի գործընթացին

«Իրավունք». Ինչու Հովիկ Աղազարյանը չի միանում իմպիչմենտի...

09:32

«Հրապարակ». Լիլիթ Գալստյանին արգելել են մեկնել Թուրքիա

«Հրապարակ». Լիլիթ Գալստյանին արգելել են մեկնել...

09:16

«Ժողովուրդ». Ֆուտբոլային անարխիա. ՀՖՖ ղեկավարությունը անգործության է մատնվել

«Ժողովուրդ». Ֆուտբոլային անարխիա. ՀՖՖ ղեկավարությունը անգործության է...

09:01

«Հրապարակ». Կարեն Կարապետյանը՝ իշխանության թիրախում

«Հրապարակ». Կարեն Կարապետյանը՝ իշխանության թիրախում

09:01

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ի քաղաքական «որսաշրջանը» սկսվել է. թիրախում են բոլորը

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ի քաղաքական «որսաշրջանը» սկսվել է. թիրախում են...

09:45

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջեցրել «օրորոցում խեղդել»

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջեցրել «օրորոցում խեղդել»

09:34

«Ժողովուրդ». Խոսքի ազատությունը՝ դատախազական խոշորացույցի տակ. Վարչապետի հրահանգը

«Ժողովուրդ». Խոսքի ազատությունը՝ դատախազական խոշորացույցի տակ. Վարչապետի...

09:18

«Ժողովուրդ». Երրորդ անգամ ժամկետը երկարեցնելով՝ Սամվել Կարապետյանին կպահեն կալանքի տակ. նոր դիմում

«Ժողովուրդ». Երրորդ անգամ ժամկետը երկարեցնելով՝ Սամվել Կարապետյանին կպահեն կալանքի տակ. նոր...

09:02

«Հրապարակ». Նախկին ՔՊ–ական պատգամավոր Աննա Կարապետյանը՝ Թաթոյանի թիմո՞ւմ

«Հրապարակ». Նախկին ՔՊ–ական պատգամավոր Աննա Կարապետյանը՝ Թաթոյանի...

09:56

«Փաստ». Խանգարում են կուսակցություն բացել, առաջարկել են՝ «բրասլետը հանել», միայն թե հեռանա Հայաստանից

«Փաստ». Խանգարում են կուսակցություն բացել, առաջարկել են՝ «բրասլետը հանել», միայն թե հեռանա...

09:42

«Հրապարակ». Ընդդիմադիր համայնքապետերին զրկում են պաշտպանվելու իրավունքից

«Հրապարակ». Ընդդիմադիր համայնքապետերին զրկում են պաշտպանվելու...

09:33

«Փաստ». Վերարտադրվելու համար Փաշինյանը պատրաստ է կատարել Արևմուտքի, Էրդողանի ու Ալիևի ցանկացած պահանջ

«Փաստ». Վերարտադրվելու համար Փաշինյանը պատրաստ է կատարել Արևմուտքի, Էրդողանի ու Ալիևի ցանկացած...

09:02

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ի երիտասարդ թևը Անդրանիկ Քոչարյանին իր ժամկետանց զեկույցով հանդերձ ուղարկեց արխիվ. ՀԿ-ները ակտիվացել են

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ի երիտասարդ թևը Անդրանիկ Քոչարյանին իր ժամկետանց զեկույցով հանդերձ ուղարկեց...

09:56

«Հրապարակ». Դրոշի փոխարեն՝ գունավոր կտորներ. Մեխակյանը վախեցել է, որ դրոշը դուր չի գա Փաշինյանին

«Հրապարակ». Դրոշի փոխարեն՝ գունավոր կտորներ. Մեխակյանը վախեցել է, որ դրոշը դուր չի գա...

09:42

«Ժողովուրդ». Բանտ՝ կրկնակի փակ ռեժիմով. Վալոդյա Գրիգորյանի սպանության կասկածյալները մեկուսացված են

«Ժողովուրդ». Բանտ՝ կրկնակի փակ ռեժիմով. Վալոդյա Գրիգորյանի սպանության կասկածյալները մեկուսացված...

09:34

«Հրապարակ». Սամվել Բաբայանը տարբեր ուժերի առաջարկություն է արել

«Հրապարակ». Սամվել Բաբայանը տարբեր ուժերի առաջարկություն է...

09:16

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը կոտրեց Ջալալ Հարությունյանի սիրտը

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը կոտրեց Ջալալ Հարությունյանի...

09:02

«Ժողովուրդ». Իրավապահները չեն զսպում քրեածին իրավիճակը Փարաքար համայնքում. նոր բախում

«Ժողովուրդ». Իրավապահները չեն զսպում քրեածին իրավիճակը Փարաքար համայնքում. նոր...

09:52

«Իրավունք». Հոկտեմբերին մեկնարկելու է Վեհափառի դեմ արշավը. ովքե՞ր են այդ արշավի նավարարները

«Իրավունք». Հոկտեմբերին մեկնարկելու է Վեհափառի դեմ արշավը. ովքե՞ր են այդ արշավի...

09:42

«Փաստ». Որոշումը կայացրել էին ու ընկել կրակը. ինչո՞ւ է ստիպված հետքայլ անում իշխանությունը

«Փաստ». Որոշումը կայացրել էին ու ընկել կրակը. ինչո՞ւ է ստիպված հետքայլ անում...

09:35

«Փաստ». Գյումրու տոնը՝ քաղաքական բևեռացման ու սուր հակամարտության ֆոնին

«Փաստ». Գյումրու տոնը՝ քաղաքական բևեռացման ու սուր հակամարտության...

09:16

«Իրավունք». Կրքերը եռում են Էջմիածնում. Ովքե՞ր են ՔՊ թեկնածուի «թեւերը» իրականում

«Իրավունք». Կրքերը եռում են Էջմիածնում. Ովքե՞ր են ՔՊ թեկնածուի «թեւերը»...

09:02

«Իրավունք». Նիկոլն իր մուրճը սկսել է ճոճել. թիրախում հայտնվելու են հատկապես Գեղարքունիքի եւ Արարատի մարզպետները

«Իրավունք». Նիկոլն իր մուրճը սկսել է ճոճել. թիրախում հայտնվելու են հատկապես Գեղարքունիքի եւ...

09:45

«Իրավունք». «Խելքդ գլուխդ հավաքի, կամ...». Ինչո՞ւ ազատման դիմում գրեց Ավինյանի մամուլի խոսնակը

«Իրավունք». «Խելքդ գլուխդ հավաքի, կամ...». Ինչո՞ւ ազատման դիմում գրեց Ավինյանի մամուլի...

09:22

«Հրապարակ». Վարդան Ղուկասյանի դեմ քրգործ կհարուցվի՞. իշխանություն խլելու սցենարն են կիրառելու

«Հրապարակ». Վարդան Ղուկասյանի դեմ քրգործ կհարուցվի՞. իշխանություն խլելու սցենարն են...

09:14

«Հրապարակ». Իմպիչմենտի գործընթացի շուրջ բանակցություններ են ընթանում

«Հրապարակ». Իմպիչմենտի գործընթացի շուրջ բանակցություններ են...

09:02

«Ժողովուրդ». Հունգարիան արգելում է ԵՄ-ին 100 մլն եվրո տալ ՀՀ-ին, իսկ Հայաստանը նրանց ընկերությանը սուբսիդիա է տալիս

«Ժողովուրդ». Հունգարիան արգելում է ԵՄ-ին 100 մլն եվրո տալ ՀՀ-ին, իսկ Հայաստանը նրանց ընկերությանը...

09:46

«Փաստ». Ո՞ւմ թեկնածությունն են առաջադրելու Փարաքար համայնքի ղեկավարի ընտրություններում

«Փաստ». Ո՞ւմ թեկնածությունն են առաջադրելու Փարաքար համայնքի ղեկավարի...

09:31

«Փաստ». Նախընտրական գործընթացները Վաղարշապատում սկսվե՞լ են

«Փաստ». Նախընտրական գործընթացները Վաղարշապատում սկսվե՞լ...

09:26

«Հրապարակ». ԵԱՏՄ–ից կախվածությունը նվազեցնելու քայլեր են նախապատրաստվում

«Հրապարակ». ԵԱՏՄ–ից կախվածությունը նվազեցնելու քայլեր են...

09:14

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանը խախտել է ԱԺ կանոնակարգը. հանձնաժողովի անդամները զեկույցին չեն ծանոթացել

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանը խախտել է ԱԺ կանոնակարգը. հանձնաժողովի անդամները զեկույցին չեն...

09:01